Hợp lực phát triển
Trong số các địa phương ven biển của Việt Nam, Đà Nẵng nổi bật là nơi hội tụ đầy đủ các yếu tố để phát triển một đô thị biển có chiều sâu, phong phú về cấu trúc, hiện đại trong quy hoạch và thân thiện với môi trường. Từ cảnh quan thiên nhiên đặc sắc, hệ thống hạ tầng giao thông đồng bộ, quy hoạch đô thị bài bản đến các ngành kinh tế đa dạng và chất lượng sống cao – tất cả tạo nên một hệ sinh thái biển vừa hữu cơ vừa bền vững.
Đặc biệt, sự mở rộng không gian phát triển về phía biển đang trở thành động lực chính, thúc đẩy Đà Nẵng chuyển mình mạnh mẽ. Từng dự án đô thị ven biển, khu nghỉ dưỡng đẳng cấp, tổ hợp dịch vụ biển hiện đại được triển khai vừa làm thay đổi diện mạo và khẳng định tầm nhìn chiến lược của thành phố trong hành trình trở thành đô thị biển kiểu mẫu.
Nghị quyết 43-NQ/TW của Bộ Chính trị đã xác định rõ ba trụ cột chiến lược trong quá trình xây dựng Đà Nẵng đến năm 2030, tầm nhìn đến 2045 là: phát triển kinh tế biển, du lịch và công nghiệp công nghệ cao. Trong đó, kinh tế biển không đơn thuần là khai thác tài nguyên mà phát triển bền vững – gắn liền với bảo vệ môi trường, đảm bảo quốc phòng – an ninh và nâng cao đời sống người dân vùng ven biển. Đây cũng là kim chỉ nam định hướng cho Đà Nẵng phát triển hài hòa giữa tăng trưởng kinh tế và bảo tồn thiên nhiên, giữ gìn sự cân bằng hệ sinh thái biển – điều kiện sống cốt lõi của một đô thị ven biển bền vững.
Thành phố Đà Nẵng đặt mục tiêu vừa chú trọng phát triển các ngành kinh tế biển mũi nhọn như cảng biển, logistics, du lịch nghỉ dưỡng, vừa tập trung phục hồi hệ sinh thái ven bờ, chống ô nhiễm và hướng đến xây dựng mô hình đô thị biển sinh thái – thông minh. Đây là lộ trình hướng tới tương lai, nơi đô thị và thiên nhiên cùng tồn tại hài hòa, hỗ trợ nhau phát triển bền vững.
Trong bối cảnh đó, việc sáp nhập Quảng Nam và Đà Nẵng mở ra một hướng phát triển mới. Với tổng chiều dài bờ biển lên đến hơn 215 km (gồm 90 km của Đà Nẵng và 125 km giàu tài nguyên của Quảng Nam), không gian biển sẽ được mở rộng vượt bậc tạo điều kiện thuận lợi để hình thành chuỗi liên kết vùng toàn diện từ Liên Chiểu đến Chu Lai, kết nối mạnh mẽ các ngành: du lịch – đô thị – công nghiệp – cảng biển.
Không dừng lại ở đó, sự kết hợp này sẽ thúc đẩy phát triển các mô hình kinh tế biển mới như: khu bảo tồn biển gắn với du lịch cộng đồng, trang trại thủy sản công nghệ cao, khu công nghiệp xanh và dịch vụ hậu cần biển hiện đại. Đây là nền tảng để hình thành một hành lang kinh tế biển chiến lược, góp phần đưa miền Trung trở thành cực tăng trưởng năng động và bền vững.
Tuy nhiên, song hành với cơ hội là những thách thức lớn. Việc mở rộng không gian biển, kéo theo sự đa dạng và phức tạp của hệ sinh thái sẽ đòi hỏi một chiến lược quản lý tổng hợp vùng bờ chặt chẽ, sự phối hợp hiệu quả giữa các ngành và các cấp. Khi diện tích quản lý tăng lên, áp lực lên hạ tầng bảo vệ môi trường – đặc biệt là hệ thống xử lý nước thải, rác thải ven biển cũng sẽ gia tăng đáng kể.
Bên cạnh đó, sự khác biệt về năng lực quản lý, chính sách và nguồn lực giữa hai địa phương có thể gây ra những khó khăn trong giai đoạn đầu hợp nhất, nếu không có kế hoạch điều phối cụ thể và tầm nhìn dài hạn.
Tái định hình chiến lược sinh thái cho biển
Để hiện thực hóa khát vọng đô thị biển thông minh – sinh thái – bền vững, Đà Nẵng cần sớm xây dựng và tích hợp quy hoạch không gian biển theo hướng liên vùng, bao trùm từ Nam Hải Vân, Sơn Trà, Cù Lao Chàm đến Tam Hải. Quy hoạch này phải dựa trên các trụ cột: phát triển kinh tế biển xanh, thúc đẩy kinh tế tuần hoàn, gìn giữ hệ sinh thái biển và bờ biển, đồng thời tăng cường khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu.
Quan trọng hơn, mọi quy hoạch phải gắn liền với quy hoạch không gian biển quốc gia, đảm bảo duy trì chức năng sinh thái nền tảng và tăng cường khả năng chống chịu của hệ sinh thái biển Việt Nam. Đây là điều kiện tiên quyết để đảm bảo phát triển không làm tổn hại đến tương lai sinh thái lâu dài.
Cùng với quy hoạch, công tác tuyên truyền, giáo dục cộng đồng về giá trị biển và bảo tồn thiên nhiên đóng vai trò cốt lõi. Việc lồng ghép hoạt động bảo tồn vào văn hóa bản địa, nâng cao nhận thức cộng đồng và xây dựng mô hình đô thị biển thân thiện với môi trường sẽ tạo nên một phong trào lan tỏa mạnh mẽ, từ người dân địa phương đến du khách quốc tế.
Đà Nẵng cũng cần sớm mở rộng hệ thống quan trắc môi trường biển tự động, thiết lập cơ chế cảnh báo sớm theo thời gian thực.
Việc tạo điều kiện để người dân tham gia giám sát, phản ánh và đồng hành cùng chính quyền trong bảo vệ môi trường sẽ giúp thành phố xây dựng được “lá chắn sinh thái” từ chính nội lực cộng đồng. Những sáng kiến như “bản đồ quán xanh” – ghi nhận các cơ sở kinh doanh không dùng nhựa một lần cần được mở rộng, nhằm tạo thương hiệu du lịch biển xanh – văn minh và bền vững trong mắt bạn bè quốc tế.
.svg){kind=icon}
