Nhiều giải pháp mạnh mẽ đẩy lùi nạn bạo lực gia đình
Bạo lực gia đình là vấn nạn vẫn đang hiện diện trong nhiều gia đình Việt Nam, bất kể vùng miền, trình độ học vấn hay điều kiện kinh tế. Bạo lực gia đình có thể xảy ra ở bất kỳ đâu, dưới nhiều hình thức khác nhau, từ những lời lẽ xúc phạm, áp lực tinh thần, kiểm soát tài chính đến hành vi xâm hại thân thể.
Theo thống kê của ngành chức năng tỉnh Thanh Hóa, chỉ riêng trong hai năm 2023–2024, toàn tỉnh đã ghi nhận 1.212 vụ bạo lực gia đình tại 1.165 hộ gia đình. Trong đó, bạo lực tinh thần chiếm tỷ lệ cao nhất với 714 vụ, tiếp theo là 265 vụ bạo lực thân thể, 153 vụ bạo lực kinh tế và 80 vụ bạo lực tình dục.
Mỗi vụ việc là một vết thương dai dẳng để lại trong lòng nạn nhân. Nhiều người sống trong sợ hãi, cô lập và cam chịu trong im lặng, bởi những rào cản về định kiến xã hội, tâm lý hay đơn giản là không biết tìm đến ai để kêu cứu.
Trước thực trạng đáng báo động đó, các cơ quan chức năng tỉnh Thanh Hóa đã triển khai nhiều giải pháp mạnh mẽ nhằm ngăn chặn và đẩy lùi nạn bạo lực gia đình. Theo đó, trong giai đoạn vừa qua, đã có 164 trường hợp được góp ý, phê bình tại cộng đồng dân cư; 25 đối tượng bị xử phạt hành chính và đặc biệt, 14 trường hợp nghiêm trọng bị xử lý hình sự. Những con số này cho thấy sự thay đổi trong tư duy xử lý: không còn nương nhẹ, không còn xem bạo lực gia đình là chuyện “trong nhà đóng cửa bảo nhau”, mà là hành vi vi phạm pháp luật, cần xử lý nghiêm minh.
Việc triển khai Luật Phòng, chống bạo lực gia đình tại Thanh Hóa đã được thực hiện một cách nghiêm túc, có hệ thống. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch giữ vai trò đầu mối phối hợp với các ban, ngành, địa phương tham mưu ban hành nhiều văn bản chỉ đạo sát sao, giúp công tác phòng chống bạo lực đi vào chiều sâu.
Hàng năm, kế hoạch hành động được xây dựng cụ thể, tập trung vào truyền thông – giáo dục – vận động. Các địa phương chủ động nắm bắt tình hình, tổ chức hòa giải từ sớm, từ xa; tư vấn, hỗ trợ pháp lý cho nạn nhân; đồng thời tăng cường công tác xử lý tại cơ sở.
Nhiều địa phương đã làm tốt công tác lồng ghép các nội dung về phòng, chống bạo lực gia đình vào hương ước, quy ước thôn bản, tổ dân phố. Qua đó, nâng cao ý thức cộng đồng và tạo ra “hàng rào văn hóa” giúp ngăn chặn bạo lực gia đình ngay từ gốc.
Kiến tạo một môi trường sống an toàn
Một trong những cách tiếp cận đặc biệt hiệu quả ở Thanh Hóa là gắn phòng, chống bạo lực gia đình với mục tiêu phát triển kinh tế – xã hội. Các chương trình giảm nghèo, hỗ trợ việc làm, nâng cao thu nhập cho người dân được triển khai rộng khắp, từ đó góp phần ổn định đời sống gia đình, giảm áp lực tài chính, giảm xung đột.
Song song đó, nhiều mô hình gia đình tiêu biểu, gia đình văn hóa được xây dựng và nhân rộng: “ông bà, cha mẹ mẫu mực – con cháu thảo hiền”, “vợ chồng hòa thuận – con cái lễ phép”, “gia đình ba thế hệ sống thuận hòa”… Những giá trị đạo đức truyền thống được khơi dậy và giữ gìn, góp phần tạo nên mái ấm thực sự đúng nghĩa.
Ngoài việc đẩy mạnh truyền thông qua các phương tiện đại chúng, nhiều địa phương tại Thanh Hóa đã linh hoạt sử dụng mạng xã hội, hệ thống truyền thanh cơ sở, lồng ghép nội dung phòng, chống bạo lực vào sinh hoạt tổ chức đoàn thể, CLB văn hóa – thể thao – phụ nữ.
Trong giáo dục, việc đưa nội dung bình đẳng giới, kỹ năng sống, kỹ năng giải quyết xung đột vào chương trình học ở trường phổ thông đang được đẩy mạnh. Đặc biệt, đội ngũ tuyên truyền viên, hòa giải viên tại cơ sở cũng được chú trọng đào tạo. Những người này không chỉ hiểu luật mà còn am hiểu phong tục, tập quán địa phương, có kỹ năng vận động, thuyết phục và biết cách gỡ rối trong từng vụ việc cụ thể.
Mục tiêu của Thanh Hóa không chỉ là giảm số vụ bạo lực, mà sâu xa hơn là kiến tạo một môi trường sống an toàn, nơi không ai còn phải cam chịu bạo lực trong im lặng. Để làm được điều đó, chính quyền đang thúc đẩy việc thiết lập các đường dây nóng tiếp nhận tin báo tại cấp xã, giao rõ trách nhiệm cho công an xã, tổ hòa giải trong tiếp nhận và xử lý thông tin.
Song hành cùng đó là việc kiểm tra, giám sát công tác phòng, chống bạo lực gia đình ngay tại cơ sở – nơi gần dân nhất, hiểu dân nhất, cũng là nơi có thể giúp nạn nhân nhanh chóng thoát khỏi vòng xoáy bạo lực.
Có thể nói, bạo lực gia đình không thể chấm dứt chỉ bằng một vài chiến dịch hay khẩu hiệu. Nhưng từ những nỗ lực cụ thể, quyết liệt, đồng bộ và bền bỉ như Thanh Hóa đang thực hiện, có thể tin rằng: mái ấm không bạo lực sẽ dần trở thành một chuẩn mực văn hóa mới – nơi mọi người được yêu thương, tôn trọng và an toàn trong chính ngôi nhà của mình.
.svg){kind=icon}
