Là chương trình mục tiêu quốc gia được triển khai sâu rộng trên cả nước, Nghệ An bắt tay vào xây dựng nông thôn mới (NTM) từ năm 2010. Đến giữa giai đoạn thực hiện (năm 2016), Thường trực HĐND tỉnh Khóa XVII đã tổ chức giám sát chuyên đề về tiến độ thực hiện các tiêu chí NTM trên địa bàn.
Đến nay, kết quả của quá trình giám sát cho thấy, nhờ sự quyết liệt của cả hệ thống chính trị và sự đồng thuận cao của nhân dân, chương trình đã đạt được những thành quả nổi bật. Diện mạo nông thôn ngày càng khởi sắc, kinh tế phát triển ổn định, các lĩnh vực văn hóa, giáo dục, y tế có chuyển biến tích cực, an ninh – trật tự được giữ vững.
Cuối năm 2024, thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn đạt 47 triệu đồng/năm, tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 5,19%. Tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế đạt gần 93%, trong khi 89% dân số nông thôn được sử dụng nước hợp vệ sinh. Ngoài ra, Chương trình OCOP ghi nhận nhiều bước tiến khi toàn tỉnh có 739 sản phẩm đạt từ 3 sao trở lên, thúc đẩy kinh tế nông thôn phát triển bền vững.
Hạ tầng nông thôn tiếp tục được đầu tư mạnh, đặc biệt ở vùng sâu, vùng khó khăn. Tính đến cuối năm 2024, Nghệ An đã nâng cấp và xây mới tổng cộng hơn 11.427km đường giao thông nông thôn. Riêng năm 2024, 147km đường được hoàn thành với tổng vốn đầu tư hơn 227 tỷ đồng, giúp kết nối hiệu quả giữa nông thôn và đô thị, mở rộng không gian phát triển kinh tế - xã hội.
Ngoài tập trung đầu tư, Nghệ An còn đi đầu trong cách làm sáng tạo. Đây là tỉnh đầu tiên có sự tham gia của các Ban Xây dựng Đảng và tổ chức chính trị - xã hội trong Ban Chỉ đạo xây dựng NTM. Một số chủ trương riêng như hỗ trợ xi măng làm đường giao thông hay ban hành Bộ tiêu chí tạm thời cho xóm, bản phù hợp với đặc thù miền núi cũng cho thấy sự linh hoạt trong lãnh đạo, chỉ đạo.
Đặc biệt, tỉnh đã thực hiện tốt phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra”, trao quyền cho người dân trong giám sát, góp phần nâng cao hiệu quả và huy động nguồn lực xã hội cao gấp ba lần so với quy định (29,1%).
Trong giai đoạn 2021 - 2025, Nghệ An đang tiếp tục đẩy mạnh Chương trình xây dựng NTM với yêu cầu và mục tiêu cao hơn. Thách thức đặt ra là những địa phương chưa về đích hầu hết đều gặp khó khăn, đòi hỏi nguồn lực lớn, trong khi các địa phương đã đạt chuẩn cần chuyển sang giai đoạn nâng cao, kiểu mẫu.
Đồng hành cùng tiến trình này, Thường trực HĐND tỉnh tiếp tục triển khai chuyên đề giám sát toàn diện Chương trình NTM giai đoạn 2021 - 2025. Phạm vi giám sát không chỉ dừng lại ở việc hoàn thành tiêu chí, mà mở rộng đến việc triển khai 11 nội dung thành phần, 6 chương trình chuyên đề, công tác phân bổ – sử dụng nguồn lực, cũng như đánh giá việc thực hiện Bộ tiêu chí riêng của tỉnh về xây dựng thôn, xóm, bản NTM.
Song song với đó là việc rà soát hiệu quả các cơ chế chính sách đã ban hành như Nghị quyết số 24 về hỗ trợ xây dựng NTM, Nghị quyết số 25 về Chương trình OCOP, hay Nghị quyết số 13 về phát triển hợp tác xã và liên kết sản xuất nông nghiệp. Tỉnh cũng chú trọng đánh giá hiệu quả thực hiện cơ chế riêng của một số địa phương như huyện Nam Đàn hay Yên Thành.
Có thể thấy, giám sát vừa “khâu chốt” giúp nhìn nhận khách quan tiến độ, hiệu quả của chương trình, vừa là đòn bẩy cho việc ban hành, thực thi chính sách đúng hướng và sát thực tế. Từ đó, góp phần đưa Nghệ An tiếp tục trở thành điểm sáng trong phong trào thi đua “Cả nước chung tay xây dựng nông thôn mới” giai đoạn 2021 - 2025, với mục tiêu cao nhất là nâng cao chất lượng sống cho người dân nông thôn, phát triển kinh tế hài hòa, bền vững và toàn diện.
.svg){kind=icon}
