Trước việc Trung Quốc siết chặt kiểm định chất vàng O, mới đây, cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) đã phối hợp với các địa phương và đơn vị chức năng triển khai chương trình khảo sát, giám sát và lấy mẫu tại các vùng trồng sầu riêng trọng điểm thuộc khu vực Tây Nguyên và Tây Nam Bộ.
Cục đã tập trung xử lý tình trạng tồn dư kim loại nặng tại Tiền Giang – địa phương có diện tích sầu riêng lớn của vùng. Cục đã giao các đơn vị kỹ thuật phối hợp với Viện Thổ nhưỡng Nông hóa và các phòng thử nghiệm tiến hành khảo sát, lấy mẫu đất, nước, lá và quả tại 4 huyện trồng sầu riêng chủ lực của tỉnh.

Bên cạnh đó, Cục khuyến cáo tăng cường sử dụng phân hữu cơ, cân đối tỷ lệ với phân vô cơ. Đối với các vùng có nguy cơ cao, áp dụng đồng bộ các biện pháp giảm thiểu nguy cơ nhiễm kim loại nặng. Một là sử dụng biochar (than sinh học), có khả năng giữ lại kim loại nặng, điều chỉnh độ pH của đất, đồng thời thúc đẩy hệ vi sinh vật có lợi giúp cây sầu riêng phát triển tốt.
Hai là bổ sung phân bón vi sinh để tăng mật độ vi sinh vật trong đất, hỗ trợ phân giải và làm giảm khả năng hấp thụ cadimi vào sản phẩm. Ba là trồng xen các loại cây thân ngập nước để hấp thụ và lưu giữ kim loại nặng; đồng thời, những cây trồng xen này có thể tận dụng làm phân bón hữu cơ.
Hiện Cục đã phối hợp với địa phương và doanh nghiệp triển khai 5 mô hình tại hai huyện Cái Bè và Cai Lậy (Tiền Giang), qua đó tổ chức đánh giá hiệu quả thực tế để nhân rộng ra các địa phương khác.
Song song với đó, Trung tâm Bảo vệ thực vật phía Nam phối hợp với tỉnh Tiền Giang tổ chức tuyên truyền, hướng dẫn nông dân tuân thủ quy trình canh tác bền vững, hạn chế tối đa việc sử dụng phân bón chứa kim loại nặng, đảm bảo bón phân hợp lý và chăm sóc cây đúng kỹ thuật nhằm loại bỏ tồn dư hóa chất trong sản phẩm, đáp ứng yêu cầu từ các thị trường nhập khẩu.
Cục cũng chỉ đạo các đơn vị chuyên môn tăng cường kiểm tra, giám sát việc sử dụng vật tư đầu vào. Đồng thời, phối hợp với lực lượng quản lý thị trường, thanh tra việc kinh doanh vật tư nông nghiệp, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, kinh doanh sản phẩm không đảm bảo chất lượng.
Cùng với đó, Cục đã phối hợp với tỉnh Tiền Giang xây dựng báo cáo đánh giá hiệu quả của từng mô hình. Trên cơ sở kết quả này, phối hợp với hệ thống khuyến nông để nhân rộng những mô hình đạt hiệu quả cao. Toàn bộ nguyên nhân, giải pháp, kết quả khảo sát và quá trình triển khai đã được tổng hợp thành báo cáo chung của Việt Nam gửi cho phía nước nhập khẩu. Từ đó, hai bên sẽ cùng trao đổi, đàm phán và thống nhất các biện pháp kiểm soát phù hợp.
Để nâng cao trách nhiệm và tính minh bạch trong chuỗi cung ứng, ngành nông nghiệp và môi trường đang đẩy mạnh triển khai mô hình liên kết giữa nông dân, doanh nghiệp cung ứng vật tư và doanh nghiệp xuất khẩu. Chuỗi liên kết này đảm bảo khả năng truy xuất nguồn gốc đến từng sản phẩm.