Theo báo cáo của Phó Chủ tịch UBND Thành phố Lê Văn Khoa, tính đến nay, TP.HCM đang quản lý tổng cộng hơn 7,8 triệu phương tiện (gồm hơn 622.000 xe ô tô và 7,26 triệu xe mô tô), tăng 5,86% so với cùng kỳ năm 2015. Theo thống kê, trong 37 điểm ùn tắc giao thông trên địa bàn, tình hình đã có chuyển biến đáng kể tại 7 điểm nhưng vẫn còn 30 điểm có nguy cơ cao ùn tắc giao thông.

Tại cuộc họp, mặc dù đánh giá cao việc TP.HCM đã tập trung giải quyết vấn đề ùn tắc ở sân bay Tân Sơn Nhất, nhưng Thủ tướng Chính phủ cho rằng các điểm ùn tắc của TPHCM còn nhiều. Có nơi ùn tắc vài ba tiếng đồng hồ. Nạn xe dù bến cóc dịp Tết rất phức tạp. 

Thủ tướng yêu cầu trước mắt, phục vụ Tết Nguyên đán, Thành phố cần chỉ đạo cương quyết hơn trong việc dẹp nạn xe dù bến cóc. Không để xảy ra tình trạng phức tạp ở một số điểm như báo chí phản ánh. Cần có biện pháp khảo sát, xử lý quyết liệt hơn đối với một số điểm đen, ùn tắc nghiêm trọng kéo dài. Không để người dân vì lý do giao thông mà ảnh hưởng đến thời gian về quê đón Tết.

Về giải pháp lâu dài, lấy ví dụ về việc Singapore đánh phí rất cao đối với ô tô đi vào khu trung tâm, Thủ tướng nhấn mạnh chính sách, thể chế là yếu tố quyết định vấn đề này, nếu không chú ý, chỉ luẩn quẩn trước mắt thì khó giải quyết. Quan trọng nhất là TP.HCM cùng Bộ GTVT và các cơ quan liên quan tiếp tục hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách về quản lý đô thị của TPHCM.

Do đó, trước tiên, biện pháp quy hoạch đô thị của TPHCM phải được giải quyết tốt hơn. Trong đó, phải hạn chế tầng cao ở khu trung tâm khi chưa có hệ thống giao thông. “Nếu chúng ta cứ dồn hết vào trung tâm, có mảnh đất nào chúng ta tiếp tục xây tầng cao ở đó trong khi phương án giao thông để chống ùn tắc chưa giải quyết được thì tiếp tục sẽ khó khăn”, Thủ tướng nói.

Nêu nguyên nhân cơ bản của ùn tắc giao thông ở Việt Nam là phương tiện giao thông cá nhân tăng quá nhanh, Thủ tướng yêu cầu có lộ trình hạn chế phương tiện cá nhân, tăng cường phương tiện vận chuyển công cộng, tổ chức lại không gian vận chuyển của Thành phố. Do không thể giải phóng nhiều mặt bằng cho giao thông nên phải đẩy mạnh ngầm hóa với phương châm huy động tư nhân tham gia làm metro. Bên cạnh đó, phải tổ chức hệ thống chỉ huy giao thông để kết nối giao thông tốt hơn.

Nhấn mạnh tầm quan trọng của văn hóa giao thông, Thủ tướng cho rằng nếu thực hiện tốt thì sẽ không có chuyện chen lấn, đi lên vỉa hè khi bị ùn tắc. “Luồng xe có thể đi chậm hơn nhưng vẫn di chuyển chứ không phải chen lấn nhau, gây ùn tắc nghiêm trọng hơn”. Đi liền với tuyên truyền văn hóa giao thông, cần xử phạt nghiêm vi phạm bởi nếu không xử lý mạnh về kinh tế thì khó mang tính răn đe.

Thủ tướng nhất trí việc cần có cơ chế thuận lợi cho TPHCM trong việc đầu tư, xây dựng cơ sở hạ tầng giao thông để có hạ tầng kết nối tốt nhất, giải quyết ùn tắc trong thời gian ngắn, không để kéo dài tình trạng ùn tắc như hiện nay.

Ngoài ra, Thủ tướng cũng gợi mở một số giải pháp khác như hạn chế nhập cư vào khu trung tâm, xây dựng các đô thị vệ tinh, áp dụng công nghệ thông tin, phát động quần chúng đóng góp các giải pháp thông minh trong chống ùn tắc, chứ không chỉ các cơ quan hành chính chống ùn tắc.