'Thổi giá' thực phẩm: Lợi nhuận vào tay thương lái

 Trong khi người dân vẫn phải chịu mức giá khá cao cho bữa ăn hằng ngày, thì người trồng rau khu vực ngoại thành Hà Nội đang khốn đốn vì giá rau rẻ như bèo.

Nguyên nhân chủ yếu được cho là do giá cả trên thị trường đang bị thao túng bởi các thương lái trung gian.

"Chán đến mức không thèm thu hoạch"

PV đã khảo sát thực tế tại một số vựa rau ở những khu vực giáp ranh nội thành Hà Nội. Kết quả ngạc nhiên là một đoạn đường rất ngắn vài ba kilômét từ trang trại tới bàn ăn, nhưng giá hầu hết các loại thực phẩm đã bị "thổi giá" gấp nhiều lần. Trong khi người sản xuất phải hao tốn rất nhiều công sức, chịu nhiều rủi ro từ thời tiết, dịch bệnh và bị bắt chẹt với giá đầu ra rất thấp, thì người tiêu dùng lại đang phải trả một giá cao cho mớ rau, con cá. Hệ quả là toàn bộ phần lợi nhuận từ chênh lệch giá này, rơi hết vào tay các thương lái trung gian.

Tại 2 xã Vân Nội và Vân Trì (huyện Đông Anh) trong hơn một tháng nay nhiều loại rau củ đang rớt giá thảm hại. Chị Phạm Thị Lý (xóm Nhì, xã Vân Trì) cho biết: "Hầu hết các giống rau như mồng tơi, đay, rền, muống đều có giá từ 20.000- 30.000 đồng/lạng. Giống rau đắt như vậy nhưng không phải cứ mua trồng là nảy mầm mà nhiều khi giống không tốt hoặc trồng khi thời tiết không thuận lợi thì coi như công và của đều thành công cốc. Còn khi đã nảy mầm, phát triển tốt thì chúng tôi cũng không dám mừng vội. Nhất là thời điểm hiện nay, giá bán rau tại vườn quá rẻ. Trồng rau chỉ lấy công làm lãi vì nhiều khi bán cả sào rau cộng lại vẫn chưa đủ tiền vốn bỏ ra". 

Chị Trần Thị Là (xóm Đầm, xã Vân Nội) nhớ lại: "Cách đây nửa tháng, trong xã nhà nào trồng cải bắp cũng xót xa vì đi mua cây con cải bắp để trồng tính ra đã 500 đồng/cây. Nhưng chăm bón cho đến khi thu hoạch thì bán không nổi 2.000 đồng/cây. Nhiều gia đình chán đến mức không thèm thu hoạch".

Bà Nguyễn Thị Nghệ (xóm Chùa, thôn Vân Trì, Xã Minh Khai, Từ Liêm) đang nhễ nhại mồ hôi làm nhà lưới cho rau than thở: "Bán sỉ thì quá rẻ còn tự mình đi bán thì bán được ít lại mất công mất buổi mà cũng tốn tiền xăng xe đi lại nữa. Nên nhiều khi tiếng là bán rau tại vườn, tại nhà nhưng chúng tôi bị người cất sỉ ép giá hết mức có thể. Nhiều khi phải cắn răng để bán rau theo kiểu "được đồng nào hay đồng nấy", bà Nghệ cho biết.  

Cả người tiêu dùng lẫn nông dân đều bị động

Hoàn toàn khác với mức giá rau rẻ tại vườn, tại các chợ trên địa bàn Hà Nội, người tiêu dùng vẫn phải mua rau với giá cao. Mức giá rau bán lẻ chúng tôi ghi nhận được tại chợ Hoàng Hoa Thám là 3.000 đồng/bó rau rền; 4.000 - 5.000 đồng/bó rau muống; 3.000 - 4.000 đồng/bó mồng tơi; 3.000 đồng/bó rau đay; dưa chuột 5.000 - 6.000 đồng/kg; cà chua 15.000 đồng/kg... Tại các chợ như Thành Công, Cầu Giấy, Nghĩa Tân cũng có mức giá tương tự. Tại chợ Ngọc Hà, Kim Liên mức giá bán lẻ rau còn cao hơn các chợ kể trên từ 500- 1.000 đồng/bó.

So với mức giá bán rau tại vườn thì giá rau tại các chợ lẻ đang cao hơn từ 3- 5 lần. Nghĩa là chỉ cất lại rồi đem ra chợ bán qua 1 khâu trung gian bán sỉ và 1 khâu trung gian bán lẻ các tiểu thương này đã lấy lãi bình quân từ 2.000- 3.000 đồng/bó rau. Trong khi đó, người nông dân làm một nắng hai sương thì chỉ được lấy công làm lãi.

Đại diện Ban quản lý Chợ đầu mối nông sản Dịch Vọng (Cầu Giấy) cho biết, nguồn rau củ về chợ đầu mối đang rất dồi dào, giá rau gần một tuần trở lại đây tại chợ đang giảm hơn tuần trước từ 500- 1.000 đồng/kg. Nhập rau sỉ đã rẻ hơn nhưng hiện tại  giá rau tại chợ lẻ vẫn giữ mức của cách đây 1 tuần. So với giá rau tại vườn và giá rau bán sỉ không chênh nhiều, chỉ từ 500- 2.000 đồng/kg nhưng các tiểu thương bán lẻ vẫn ăn lãi từ 3.000- 5.000 đồng/kg, thậm chí có loại lãi đến 10.000 đồng/kg như rau xà lách, cà chua...

Trên thực tế, người nông dân hoàn toàn rơi vào thế bị động về giá cả. Còn đối tượng đang được xem là bắt chẹt người tiêu dùng mạnh tay nhất là các tiểu thương bán rau lẻ. Theo kinh nghiệm của một số bà nội trợ, muốn mua rau rẻ và an tâm về chất lượng thì vào siêu thị. Lâu nay người dân có tâm lý cho rằng rau siêu thị bao giờ cũng đắt hơn các chợ lẻ. Điều này hiện nay không hoàn toàn đúng nữa vì cùng với chương trình bình ổn giá của TP Hà Nội, chương trình ký kết hợp đồng bao tiêu sản phẩm của một số siêu thị với người nông dân, giá các loại rau củ trong siêu thị thường ổn định và thấp hơn bên ngoài. Hơn nữa, rau tại siêu thị thường phải trải qua các khâu kiểm tra về chất lượng nên người tiêu dùng có thể yên tâm hơn.

Theo tính toán của ông Trần Văn Mây, Chủ nhiệm HTX sản xuất rau an toàn Vân Nội (Đông Anh): "Gia đình tôi cũng có người kinh doanh rau tại chợ lẻ nên tôi biết những chi phí cộng thêm như tiền công, bao bì, hao hụt và vận tải chỉ hết khoảng 700 đồng/kg, mức lời của thương lái 5.00 - 1.000 đồng/kg rau. Như vậy giá tại chợ đầu mối tăng khoảng 2.000 đồng/kg so với giá tại vườn là hợp lý. Tuy nhiên, trên thực tế giá rau củ tại các chợ đang cao hơn tại vườn từ 5.000 - 10.000 đồng/kg. Mức lãi này quá lớn so với số tiền công chúng tôi nhận được suốt hơn một tháng trời chăm sóc cho một lứa rau. Hơn nữa, chúng tôi là người sản xuất rau nhưng không bao giờ được chủ động giá bán mà thường bị người cất sỉ áp đặt".

(Theo GiadinhNet)