Trong những năm gần đây, tỉnh Sơn La đã có những bước tiến rõ rệt trong việc ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất nông nghiệp, đồng thời gắn kết hiệu quả với Chương trình xây dựng nông thôn mới theo hướng hiện đại, bền vững và nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân.
Ứng dụng công nghệ, đổi thay nền nông nghiệp
Từ một tỉnh miền núi với nền nông nghiệp chủ yếu sản xuất nhỏ lẻ, manh mún, Sơn La đã mạnh dạn chuyển đổi, triển khai hàng trăm mô hình nông nghiệp thông minh trên toàn tỉnh. Nhiều hộ dân và hợp tác xã đã áp dụng công nghệ số, tự động hóa trong các khâu tưới tiêu, theo dõi dinh dưỡng, truy xuất nguồn gốc sản phẩm qua mã QR, kết nối thị trường qua sàn thương mại điện tử và mạng xã hội.
Tại các vùng chuyên canh trồng xoài, nhãn, mận, chanh leo…, hệ thống tưới nhỏ giọt, cảm biến độ ẩm, phân tích thời tiết được đưa vào sử dụng, giúp nông dân tiết kiệm chi phí, tối ưu kỹ thuật và nâng cao năng suất cây trồng. Một số trang trại chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản còn ứng dụng công nghệ giám sát qua camera, hệ thống cảnh báo dịch bệnh, kết nối dữ liệu với cơ quan chuyên môn để kiểm soát an toàn dịch tễ.
Một số mô hình tiêu biểu như Hợp tác xã nông nghiệp hữu cơ bản Sẳng (Mộc Châu) đã ứng dụng công nghệ cao, quản lý sản xuất theo chuỗi giá trị, kết hợp truy xuất nguồn gốc bằng nền tảng số. Tại xã Chiềng Xôm, hơn 500 tấn nông sản được tiêu thụ thông qua các nền tảng thương mại điện tử và mạng xã hội. Không chỉ vậy, hình ảnh các điểm du lịch của địa phương cũng được quảng bá tới du khách trong và ngoài nước thông qua Internet, góp phần phát triển kinh tế gắn với văn hóa bản địa.
Đến nay, Sơn La đã triển khai 23 mô hình camera an ninh; xây dựng các mô hình nông nghiệp thông minh với thiết bị cảm biến, hệ thống điều khiển tự động… Các nền tảng chuyển đổi số như hệ thống quản lý nhật ký sản xuất (farmdiary.online), cơ sở dữ liệu trồng trọt, phần mềm quản lý OCOP (sohoaocop.vn) đã giúp nâng cao hiệu quả quản lý và minh bạch thông tin sản phẩm.
Tiến tới nông thôn mới thông minh, bền vững
Song hành cùng chuyển đổi số trong nông nghiệp, các địa phương của Sơn La cũng đạt nhiều thành tựu nổi bật trong xây dựng nông thôn mới. Hạ tầng cơ sở được đầu tư đồng bộ: đường bê tông hóa, điện lưới quốc gia phủ khắp, trường học, nhà văn hóa, trạm y tế được nâng cấp. Nhiều xã, bản đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao và đang hướng đến nông thôn kiểu mẫu.
Chuyển đổi số trong quản lý hành chính và dịch vụ công cũng được đẩy mạnh. Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính được kết nối đồng bộ từ tỉnh đến xã, tỷ lệ dịch vụ công trực tuyến đạt 92%, số hóa hồ sơ đạt 94%, và tỷ lệ thanh toán trực tuyến trên 80%.
Người dân được khuyến khích tiếp cận công nghệ: từ sử dụng điện thoại thông minh, thanh toán không tiền mặt đến khai thác các nền tảng số để quảng bá, tiêu thụ nông sản. Tỷ lệ người trưởng thành có tài khoản ngân hàng đạt trên 88%, 96,36% hộ gia đình có điện thoại thông minh, 100% xã có cáp quang Internet.
Các tổ chức chính trị - xã hội như Hội Phụ nữ, Đoàn Thanh niên, Hội Nông dân… đóng vai trò tích cực trong truyền thông, tổ chức tập huấn kỹ năng số, hỗ trợ người dân đưa sản phẩm lên các sàn thương mại điện tử như Postmart, Voso, Shopee… góp phần mở rộng thị trường tiêu thụ và nâng cao giá trị sản phẩm địa phương.
Bên cạnh đó, các phong trào như “Tuyến đường hoa”, “Nhà sạch – Vườn đẹp”, “Phụ nữ 3 sạch”, “Tổ chuyển đổi số cộng đồng”, “Tổ tự quản bảo vệ môi trường” góp phần thay đổi nhận thức, nâng cao ý thức cộng đồng trong xây dựng nếp sống văn minh, hiện đại ở vùng nông thôn.
Hướng tới mục tiêu xây dựng nông thôn mới thông minh, Sơn La xác định rõ vai trò trung tâm của người dân trong quá trình chuyển đổi số. Tỉnh sẽ tiếp tục đầu tư hạ tầng công nghệ, hoàn thiện hệ sinh thái số từ chính quyền, doanh nghiệp đến từng hộ gia đình; đồng thời phát huy vai trò của hệ thống chính trị, đa dạng hóa hình thức tuyên truyền, đẩy mạnh tích hợp nội dung số trong xây dựng nông thôn mới.
.svg){kind=icon}
