W-quan-xoi-1.JPG.jpg
Quán xôi nhỏ mẹ truyền con nối. Ảnh: Hà Nguyễn

Quán xôi mẹ truyền con nối

Sáng, hai nữ du khách trẻ đến từ Nhật Bản thả bộ trên vỉa hè đường Nguyễn Trung Trực (quận 1, TPHCM). Cả hai dừng trước quán xôi nhỏ có tên Number One.

Sau khi chắc chắn đây là quán mình đang tìm, cả hai chọn ngồi ở một chiếc bàn inox kê sẵn trên vỉa hè, chờ gọi món. Theo sau, một số khách nước ngoài cũng ghé quán, chọn tên món xôi được viết cả bằng tiếng Việt lẫn tiếng Anh trong thực đơn.

W-quan-xoi-2.JPG.jpg
Hai cô gái Nhật Bản biết đến quán xôi sau khi quán lọt danh sách Michelin Selected ở TPHCM. Ảnh: Hà Nguyễn

Ngoài khách ngồi thưởng thức tại chỗ còn có nhiều người dừng xe đến mua xôi mang về. Chủ quán, anh Nguyễn Tiến Trung (SN 1982, quận 1, TPHCM) và các nhân viên luôn tay xới, đóng hộp xôi cho khách.

Mặc dù không gian nhỏ hẹp, không quá sang trọng nhưng xôi gà ở đây được xem là một trong những quán xôi mẹ truyền con nối nổi tiếng ở TPHCM. Anh Trung là đời thứ 3 tiếp quản quán xôi.

Theo anh Trung, quán xôi hình thành từ gánh xôi rong của bà ngoại anh, tên Đỗ Thị Tịnh. Thời thanh xuân, bà Tịnh gánh nồi xôi đi bán rong để nuôi 4 người con, trong đó có mẹ anh Trung, bà Lê Thị Thịnh (nay 68 tuổi).

W-quan-xoi-9.JPG.jpg
Hiện, quán xôi do anh Nguyễn Tiến Trung đứng bán. Ảnh: Hà Nguyễn

Bà Thịnh theo mẹ bán xôi từ năm 8-9 tuổi. Khi lập gia đình, bà mưu sinh bằng nhiều nghề. Do không tìm được việc phù hợp nên mãi không ổn định. Nhớ lời mẹ dạy: “Bán xôi khó có thể giàu lên nhưng đủ một ngày 2 bữa ăn", bà quyết định nấu xôi đem bán.

Bà Thịnh quyết chế biến các món xôi chất lượng để có thể đi đường dài. Bà chọn loại gạo nếp ngon nhất từ những vùng quê nổi tiếng để đảm bảo độ dẻo, thơm của xôi.

W-quan-xoi-6.JPG.jpg
Tấm ảnh bà Thịnh (bên phải) và mẹ ruột là bà Tịnh được treo trang trọng trong quán để nhớ đến nguồn gốc quán xôi gia đình. Ảnh chụp lại

Các món ăn kèm từ thịt gà được bà lựa chọn, chế biến từ gà ta thả vườn tươi ngon.

Sau khi vo, bà Thịnh ngâm gạo nếp trong nước ấm khoảng 30 phút để nếp nở đều. Nước dùng để nấu xôi là nước ninh xương gà. Bằng cách này, khi chín, xôi có vị ngọt thanh, đậm đà. Xôi được nấu trên bếp than hồng với nhiệt độ ổn định.

Lọt danh sách Michelin Selected ở TPHCM

Anh Trung chia sẻ: “Điều quan trọng là người đứng canh nồi nếp phải có kinh nghiệm để điều chỉnh nhiệt độ cho phù hợp. Khâu này quyết định nồi xôi thành phẩm có ngon, đạt chất lượng hay không.

Nếu để nhiều lửa, nhiệt độ quá cao, xôi sẽ nát, mất độ dẻo, hương vị cũng không còn. Ngược lại, nếu để nhiệt độ thấp, xôi không chín hoặc chín không đều.

Xôi ngon nhất là khi đúng độ chín cho độ dẻo, vị ngọt và dậy mùi thơm đặc trưng của nếp thượng hạng. Vì vậy, việc canh, điều chỉnh nhiệt độ khi nấu xôi rất quan trọng”.

Những năm trước, mỗi chiều bà Thịnh đều đến quán xôi gia đình cùng bán với con trai. Hiện tại, vì đã có tuổi, bà ít nấu xôi và ra bán hơn. Việc nấu xôi được vợ anh Trung tiếp nối theo hướng dẫn của mẹ chồng. Mỗi ngày, chị nấu xôi vào buổi sáng tại nhà.

Sau khi xôi chín, anh Trung đem đến quán. Tại đây, xôi được để trên một khay hấp, lót lá chuối để luôn nóng. Bên cạnh khay hấp là chiếc tủ kính đựng thức ăn kèm như: Đùi gà, lòng, trứng gà non, lạp xưởng, thịt gà xé…

Quán có nhiều loại xôi khác nhau như: Xôi gà xé, xôi đùi gà, xôi gà trứng non, xôi gà lòng trứng non, xôi phá lấu, xôi bắp, xôi đậu xanh... Các món ăn tại đây đều có hương vị riêng với giá từ 30.000-60.000 đồng/phần.

Năm 2024, quán xôi gà của gia đình anh Trung bất ngờ lọt vào danh sách Michelin Selected. Việc này khiến anh Trung và bà Thịnh rất bất ngờ, hạnh phúc.

Sau khi có tên trong danh sách trên, quán xôi của mẹ con anh Trung càng nổi tiếng, được thực khách gần xa, trong và ngoài nước tìm đến thưởng thức. Dù vậy, anh vẫn không tăng giá các món xôi của mình.

Mỗi ngày, vợ chồng anh Trung nấu khoảng 30-40kg nếp và bán xôi từ 6h30 đến 20h30. Quán xôi nhỏ thường xuyên “quá tải” vào đầu giờ sáng và từ 16-18h giờ chiều.

Vào giờ cao điểm, thực khách muốn thưởng thức xôi tại quán phải xếp hàng, đứng chờ. Để kịp thời phục vụ thực khách, quán xôi có đến 4 nhân viên phụ bán. Dù vậy, anh Trung vẫn để bảng ghi dòng chữ “Xin đừng hối” để khách thông cảm.

“Tôi đứng bán xôi cùng mẹ từ năm 2005. Bây giờ, khi mẹ đã có tuổi, tôi tiếp quản quán xôi của gia đình. Dù vậy, từ trước đến nay, các món xôi vẫn được nấu theo công thức, bí quyết của mẹ”, anh Trung tâm sự.