HTML clipboard - “Cá lại chết nữa rồi chú ơi!”, nửa đêm,  ông Nguyễn Đình Thắng, dân nuôi cá bè trên sông Cái (TP. Biên Hòa, Đồng Nai) gọi điện cho tôi, khóc nức nở.

Từ Tết đến nay, đã ba bốn lần ông Thắng gọi điện báo tin cá ngơ (lừ đừ) chết. Giọng ông lúc bực tức, lúc nghẹn ngào, lúc chán chường, mệt mỏi. Ông đã trắng tay vì toàn bộ cá nuôi đã chết sạch.

Vì đâu cá chết?

Hơn 62 tấn cá của 33 hộ nuôi cá bè trên sông Cái đã bị chết. Đây chỉ là con số được Hội nông dân phường Thống Nhất, TP Biên Hòa thống kê trong đợt cá chết vào đêm 13, rạng sáng 14/2/2011.

Ông Thắng vớt những con cá cuối trong bè bị chết không rõ nguyên do - (ảnh: Nhật Tân)

Theo UBND phường Thống Nhất, hôm phát hiện cá chết, địa phương có thông báo cho Phòng Kinh tế và phòng Tài nguyên – Môi trường TP. Biên Hòa, nhưng 2 đơn vị này không đến. Đến nay, người dân vẫn chưa nhận được câu trả lời vì sao cá chết và chuyện có được hỗ trợ hay không cũng mong manh như bong bóng xà phòng.

Trong năm 2010, người nuôi cá bè ở sông Cái cũng đã lao đao vì cá chết liên tục với số lượng lên đến hàng trăm tấn. Đợt đó, mấy chục tấn cá của ông Thắng cũng chết sạch, thiệt hại hàng trăm triệu đồng.

”Sau đợt cá chết tôi được tỉnh hỗ trợ hơn 82 triệu đồng. Toàn bộ số tiền này tôi mua gần 2 tấn cá chép thịt và mấy trăm kg cá chép kiểng về thả. Không ngờ, vừa ra Tết cá lại chết…”, ông Thắng chua chát nói.

Theo xác nhận của Sở TN-MT tỉnh Đồng Nai, tình trạng cá bè chết hàng loạt trên sông Cái hầu như năm nào cũng xảy ra.

“Kiện củ khoai”

Ông Thắng đưa cho tôi một đống giấy tờ xác nhận các đợt cá chết, nhớ lại: “Năm 2001 đến 2003 cá của tui bị chết rất nhiều. Năm 2007 cá chết đến mấy chục tấn, thiệt hại cả tỉ đồng. Năm đó, phát hiện cá chết có liên quan đến nước dơ của nhà máy giấy xả ra nên tui mới thưa kiện và được nhà máy hỗ trợ hơn 120 triệu đồng”.

Nguồn nước màu nâu từ một miệng cống chảy ra sông Cái, khu vực gần làng cá bè - (Ảnh: Nhật Tân)
 

Hơn một tháng nay, ông Thắng đã viết không biết bao nhiêu lá đơn, gửi đi không biết bao nhiêu nơi để tiếp tục “làm cho ra lẽ” vì sao cá lại chết, nhưng chưa nhận được câu trả lời.

“Những lần trước, khi thấy cá ở bè bị ngơ, nổi lên mặt nước, tụi tui bơi xuồng đi kiểm tra thường thấy nước dơ từ trong nhà máy giấy xả ra. Có đêm, nước xả ra nồng nặc mùi hóa chất, cá tôm trên sông cũng không chịu nổi, phải trườn lên bờ”, ông Thắng vừa nói vừa mở đoạn phim quay bằng điện thoại di động cho tôi xem cảnh nước đục ngầu từ một miệng cống chảy ra sông, sủi đầy bọt.

Chiều tối, sông vắng bóng ghe thuyền, ông Thắng chở tôi đi đến khu vực xả nước của nhà máy giấy mà ông cho là “thủ phạm” trong các vụ cá chết. Lúc này triều lên cao, nước sông ngập miệng cống. Vừa nhìn thấy những cuộn nước màu nâu từ cống xả “ộc” ra kèm mùi hôi của hóa chất, ông Thắng liền tắt máy, cho ghe tấp vào bờ, nói như bắt được trộm: “Đó, nước dơ cỡ này này mà xả ra liên tục thì làm sao cá sống nổi. Nghe mùi hóa chất là đã biết nước của nhà máy giấy xả ra rồi. Mà khu vực này chỉ có một nhà máy này thôi chứ có còn nhà máy nào đâu …”.

Tuy nhiên, trên thực tế, không đơn giản như ông Thắng nghĩ. Bởi, theo Sở TN-MT tỉnh Đồng Nai, đoạn sông Cái chảy qua làng cá bè tiếp nhận nhiều nguồn nước thải khác nhau, gồm các nhà máy sản xuất công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và nước thải đô thị từ TP. Biên Hòa, nên không thể xác định nguyên nhân nguồn nào gây ra cá chết.

Nhật Tân