Cuộc điều trần về chính sách của Mỹ, tại khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, tại Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ, rạng sáng ngày 19 tháng 9, đã biến thành cuộc tổng lên án Trung Quốc.

Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ đặc trách Đông Á, ông David Stilwell, đã trả lời hàng loạt câu hỏi từ các nghị sĩ, đồng thời nhắc lại quan điểm của Bộ Ngoại giao Mỹ trước cách hành xử của Trung Quốc, tại Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.

Theo Trợ lý ngoại trưởng Mỹ, "kể từ đầu tháng 7, các tàu Trung Quốc đã tiến hành các cuộc khảo sát gần bãi Tư Chính, dưới sự hộ tống của các tàu hải cảnh, được vũ trang nặng và lực lượng dân quân biển, đe dọa các hoạt động khai thác dầu khí trên Biển Đông, của Việt Nam và các nước ASEAN khác.

Thông qua các hành động bất hợp pháp lặp đi lặp lại, và quân sự hóa các thực thể đang tranh chấp, Bắc Kinh đã và tiếp tục thực hiện các hành động, để ngăn chặn các thành viên ASEAN tiếp cận nguồn năng lượng tái tạo, trị giá 2,5 ngàn tỉ USD trong khu vực".

Ông Stilwell nhấn mạnh rằng, cho dù Mỹ luôn tìm kiếm một mối quan hệ mang tính xây dựng, và mang lại kết quả thực chất với Trung Quốc, 

Trả lời câu hỏi của Thượng nghị sĩ Mitt Romney về việc liệu Mỹ đã có chiến lược, hay chính sách gì cụ thể, để ngăn chặn Trung Quốc áp đặt "cường quyền", đối với trật tự thế giới và các nước, ông Stilwell cho rằng, thương mại quốc tế phụ thuộc nhiều vào tự do hàng hải và hàng không.

Theo ông, rõ ràng là Trung Quốc đang tìm cách áp đặt sức mạnh trên biển, với việc ngăn cản tự do hàng hải, hàng không, tại khu vực Biển Đông và Chiến lược Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở, mà Mỹ đang tích cực thúc đẩy là giải pháp cho vấn đề này.

Trợ lý ngoại trưởng Mỹ khẳng định, chính quyền của Tổng thống Donald Trump sẽ tiếp tục hợp tác với các nước đối tác trong khu vực, nhấn mạnh, cần nhiều tiếng nói ủng hộ hơn nữa, từ các nhà lập pháp Mỹ.

Thượng nghị sĩ James Risch, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ, nhấn mạnh, đã tới lúc Mỹ phải hành động, đặc biệt trong bối cảnh Trung Quốc có các hành động gây hấn, trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam.