Thời gian qua, Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP) đã trở thành điểm sáng trong phát triển kinh tế nông thôn, góp phần nâng cao thu nhập và chất lượng sống cho người dân.
Với hơn 16.855 sản phẩm được xếp hạng từ 3 sao trở lên, thuộc 9.084 chủ thể trên cả nước, OCOP không chỉ khẳng định giá trị thương hiệu nông sản địa phương mà còn góp phần xây dựng nông thôn mới một cách toàn diện và bền vững. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả tích cực, công tác quản lý, kiểm tra và giám sát chất lượng sản phẩm OCOP vẫn còn tồn tại một số hạn chế cần được chấn chỉnh và nâng cao.
Mới đây, Bộ Nông nghiệp và Môi trường ban hành Công văn số 4007/BNNMT gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, đề nghị tập trung triển khai một số nội dung trọng tâm nhằm siết chặt quản lý, nâng tầm sản phẩm OCOP trong giai đoạn mới.
Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Hội nghị toàn quốc Tổng kết Chương trình xây dựng nông thôn mới và Công điện số 47/CĐ-TTg (22/4/2025) về giải pháp kích cầu tiêu dùng sản phẩm OCOP, chống gian lận thương mại, hàng kém chất lượng, Bộ Nông nghiệp và Môi trường yêu cầu các địa phương khẩn trương kiện toàn Hội đồng đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP cấp tỉnh.
Việc đánh giá, phân hạng cần bảo đảm khách quan, minh bạch và tuân thủ các tiêu chí bắt buộc như: nguồn gốc nguyên liệu, điều kiện an toàn vệ sinh thực phẩm, xuất xứ sản phẩm, chất lượng đóng gói, công bố tiêu chuẩn, nhãn hiệu, và các yêu cầu về bảo vệ môi trường. Đây là bước quan trọng để nâng cao uy tín, giúp người tiêu dùng tin tưởng vào sản phẩm OCOP, đồng thời mở ra cơ hội thâm nhập sâu hơn vào thị trường trong và ngoài nước.
Tăng cường kiểm tra, giám sát, xử lý nghiêm vi phạm
Một trong những nhiệm vụ trọng tâm là tăng cường kiểm tra, giám sát thường xuyên các sản phẩm OCOP đã được xếp hạng. Cơ quan quản lý chuyên ngành về an toàn thực phẩm, quản lý thị trường cần phối hợp chặt chẽ với các địa phương để phát hiện, xử lý kịp thời các trường hợp vi phạm về chất lượng, gian lận xuất xứ, sử dụng nguyên liệu không rõ nguồn gốc hay vi phạm quy định về môi trường.
UBND cấp xã nâng cao vai trò giám sát trực tiếp hoạt động sản xuất, chế biến của các chủ thể OCOP tại địa phương. Điều này không chỉ bảo đảm sản phẩm đưa ra thị trường đạt chuẩn, mà còn giúp ngăn ngừa nguy cơ đánh mất niềm tin từ người tiêu dùng – yếu tố sống còn của mọi thương hiệu nông sản.
Để nâng cao chất lượng sản phẩm OCOP, các địa phương cần ổn định, kiện toàn đội ngũ cán bộ quản lý chương trình theo hướng chuyên trách, chuyên nghiệp và có năng lực chuyên môn sâu. Cán bộ không chỉ là người kiểm tra, giám sát mà còn là người “đồng hành”, hỗ trợ các chủ thể OCOP trong quá trình xây dựng thương hiệu, hoàn thiện sản phẩm và mở rộng thị trường.
Việc tăng cường đào tạo, tập huấn kiến thức về an toàn thực phẩm, bao bì sản phẩm, xây dựng thương hiệu, chuyển đổi số... là cần thiết, nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh cho các chủ thể OCOP, đặc biệt là các HTX và doanh nghiệp nhỏ, hộ sản xuất.
Song song với các giải pháp chuyên môn, công tác truyền thông cũng được đặt lên hàng đầu. Các địa phương cần đẩy mạnh tuyên truyền về vai trò, ý nghĩa của Chương trình OCOP trong xây dựng nông thôn mới; nâng cao nhận thức của người dân, đặc biệt là các chủ thể sản phẩm, về chất lượng, vệ sinh an toàn thực phẩm và trách nhiệm với cộng đồng.
Tăng cường kiểm tra, giám sát và nâng cao chất lượng sản phẩm OCOP vừa là giải pháp kỹ thuật vừa là chiến lược phát triển bền vững. Khi chất lượng được bảo đảm, niềm tin được củng cố, chương trình OCOP sẽ tiếp tục vươn xa, trở thành đòn bẩy mạnh mẽ trong hành trình xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu trên khắp cả nước.
.svg){kind=icon}
