Những dự án bảo vệ môi trường được tài trợ bởi Quỹ Bảo vệ môi trường Việt Nam (VEPF) không chỉ đem lại trong lành cho cuộc sống mà còn giúp nhiều doanh nghiệp (DN) biến rác thành vàng. . .

Tại hội nghị Xúc tiến đầu tư bảo vệ môi trường do Quỹ Bảo vệ môi trường Việt Nam (VEPF) tổ chức vừa qua tại Hà Nội và Tp HCM, nhiều DN mang đến những thông tin gây sự chú ý đặc biệt. Đơn cử Cty CP Phát triển Vật liệu Xây dựng đã vay vốn ưu đãi từ VEPF để triển khai dự án sản xuất gạch bê tông siêu nhẹ tận dụng nguyên liệu là xỉ thải từ các nhà máy nhiệt điện.

Gạch bê tông siêu nhẹ AAC sản xuất từ xỉ thải nhà máy nhiệt điện
Trước đây công ty này sản xuất gạch đất nung nhưng hiệu quả kinh doanh không cao và gây tác hại nhiều tới môi trường. Sau khi chuyển sang sản xuất gạch bê tông siêu nhẹ AAC với sự hỗ trợ vốn của VEPF, hiệu quả kinh tế đã thay đổi rõ rệt. Gạch bê tông siêu nhẹ AAC hiện rất được ưa chuông trong xây dựng bởi những tính năng vượt trội so với gạch nung, đó là nhẹ, bền, cách âm, cách nhiệt tốt, thân thiện với môi trường. Khi triển khai dự án sản xuất loại vật liệu này thì Công ty cũng đã góp phần xử lý chất thải rắn cho các nhà máy nhiệt điện.

Xỉ thải từ sản xuất thép trước đây bị xua đuổi ghẻ lạnh cũng là nguồn nguyên liệu có thể tái sử dụng trong một số lĩnh vực. Tại Bà Rịa - Vũng Tàu, khi các dự án thép đã cấp phép đi vào hoạt động với tổng công suất thép luyện là 3,75 triệu tấn/năm, mỗi ngày thải ra khoảng 2.500 tấn rác thải. Lượng xỉ thép được xử lý bằng cách chôn lấp, gây lãng phí và nguy hại cho môi trường sẽ được một doanh nghiệp đang xin vay vốn đầu tư nhà máy tái chế làm phụ gia xi măng.

Theo các nhà nghiên cứu về vật liệu xây dựng, sản xuất xi măng từ xỉ thép còn có thể giảm phát thải 44%CO2 so với cách thông thường, vì cần ít lượng đá vôi nung hơn và còn giảm được chi phí sản xuất, bảo vệ môi trường, tiết kiệm tài nguyên thiên nhiên, tăng tỉ lệ phụ gia cho xi măng và tăng sức cạnh tranh của sản phẩm.

Ông Nguyễn Nam Phương, Giám đốc VEPF cho biết: "Tại các dự án do Quỹ tài trợ, hai yếu tố “bảo vệ môi trường” và “lợi nhuận” không hề đối kháng mà thực ra là hỗ trợ nhau. Xã hội đang phát triển theo quy luật tất yếu, người tiêu dùng không chỉ muốn có hàng hóa tốt mà hàng hóa còn phải thân thiện với môi trường. Các doanh nghiệp cũng đang nhận thức rõ ràng rằng : muốn tồn tại và phát triển bền vững thì không thể không tham gia bảo vệ môi trường."

Với nhiều DN sản xuất công nghiệp đang phải hàng ngày hàng giờ xử lý ô nhiễm không khí thì việc đầu tư áp dụng công nghệ để tạo một “lá phổi công nghiệp hoàn hảo” là hết sức cần thiết. Đổi mới công nghệ xử lý ô nhiễm cũng giúp doanh nghiệp tiết kiệm được nhiều chi phí. Theo đại diện Nhà máy xi măng Lưu Xá (thành phố Thái Nguyên), hệ thống lọc bụi khói lò nung clanke do VEPF hỗ trợ vốn không chỉ giúp giảm nồng độ bụi khí thải xuống dưới mức cho phép mà còn giúp kiệm được khoảng 370 triệu đồng/năm từ việc tận dụng lượng bụi bị hóa bùn mà trước kia thường phải bỏ đi và nguồn lợi từ lãi suất cho vay thấp.

Ông Đỗ Vĩnh Thành, Chủ tịch Công ty TNHH Môi trường Công nghiệp Xanh cũng tâm sự: "biện pháp hữu hiệu trong giảm thiểu ô nhiễm môi trường là biến rác thải trở thành tài nguyên. Hoạt động tái chế có nguyên liệu đầu vào khá phong phú như kim loại, đồ nhựa, đồ giấy, dầu nhớt, dung môi… Nếu được đầu tư các dây chuyền công nghệ, thiết bị phù hợp sẽ mang lại hiệu quả kinh tế tương đối lớn. Ngoài việc tạo ra công ăn việc việc làm cho người lao động, tăng thu nhập và góp phần xóa đói, giảm nghèo còn giảm chi phí quản lý chất thải."

Đối với một số ngành sản xuất đặc thù khác, việc sử dụng năng lượng tái tạo cho phép các đơn vị sản xuất tiết kiệm một lượng lớn nhiên liệu đầu vào, đạt lợi ích kép: vừa giảm thiểu ô nhiễm, vừa giảm chi phí vận hành. Ngoài ra, cơ chế phát triển sạch (CDM) cũng là một hướng mang lại nguồn thu cho doanh nghiệp. Với việc đầu tư cho bảo vệ môi trường, giảm thiểu khí thải nhà kính, các doanh nghiệp có thể thu về những khoản tài chính nhất định thông qua việc bán các Chứng chỉ Giảm thiểu Phát thải (CERs).

VEPF là một đầu mối quan trọng tại Việt Nam. Đây là đơn vị đỡ đầu về tài chính cho các doanh nghiệp đầu tư bảo vệ môi trường bằng ngân sách Nhà nước. Đến nay, Quỹ đã cho 113 dự án vay gần 600 tỉ đồng.

Trong đó có 17 dự án vay trên 24 tỉ đồng để triển khai công nghệ sạch thân thiện môi trường, tiết kiệm năng lượng, 4 dự án vay khoảng 57 tỉ đồng sản xuất các sản phẩm bảo vệ môi trường. VEPF đưa ra nhiều hình thức đa dạng như cho vay với lãi suất ưu đãi, các cá nhân, tổ chức có dự án kinh doanh bảo vệ môi trường sẽ được vay tới 70% tổng mức đầu tư với mức lãi suất ưu đãi 5,4%/năm, thời gian vay kéo dài tối đa lên đến 10 năm. Ngoài ra còn có hình thức tài trợ và đồng tài trợ; hỗ trợ lãi suất sau đầu tư (mức hỗ trợ 2,2%/năm).

Quỹ ưu tiên cho vay vốn với các đơn vị thực hiện các lĩnh vực: xử lý chất thải; phòng ngừa và khắc phục sự cố môi trường; nghiên cứu và triển khai công nghệ thân thiện với môi trường; bảo tồn đa dạng sinh học; giáo dục, truyền thông môi trường và phát triển bền vững. VEPF còn hỗ trợ cả những dự án nhỏ của các hộ kinh doanh.

  • Vũ Chiến