Kiểm sát viên bị tố đi du lịch với nạn nhân

Tại phiên xử, luật sư cung cấp một tấm ảnh cho rằng điều tra viên, kiểm sát viên đi du lịch chung, chụp ảnh chung với nạn nhân nhưng tòa không xem xét…

Ngày 17-7 vừa qua, TAND huyện Tân Uyên (Bình Dương) đã xử sơ thẩm Nguyễn Xuân Học, Nguyễn Xuân Thành về tội cướp tài sản. Tại phiên tòa, có một tình huống đáng chú ý khi luật sư của Học và Thành đưa ra một tấm ảnh để cho rằng điều tra viên, kiểm sát viên có dấu hiệu không vô tư, khách quan khi làm nhiệm vụ...

Cướp tiền của đối tác?

Theo hồ sơ buộc tội, Học và ông Mạc Văn Cương hùn tiền mua bán đất kiếm lời. Sáng 11-11-2011, Học gọi điện thoại cho ông Cương, thông báo sẽ đến lấy 30 triệu đồng tiền lãi khi hùn hạp làm ăn mà ông Cương còn nợ Học. Sau đó, Học đi cùng Thành và một số người khác (chưa rõ lai lịch hoặc đang bỏ trốn) đến nhà ông Cương.

Tấm ảnh chụp tại chùa Bái Đính (Ninh Bình) mà theo luật sư thì thứ tự lần lượt từ phải qua trái là kiểm sát viên Từ Văn Tiến, điều tra viên Nguyễn Mạnh Hùng và người bị hại Mạc Văn Cương. (Ảnh do luật sư cung cấp)

Tại đây, Học yêu cầu ông Cương phải trả 30 triệu đồng nhưng ông Cương nói mình chỉ còn nợ Học 16 triệu đồng. Không thống nhất được tiền nợ, hai bên to tiếng với nhau.

Thành bèn mở hộp giấy mang theo, rút một khẩu súng ngắn dí vào trán ông Cương. Sợ hãi, ông Cương phải trả 30 triệu đồng cho Học. Lúc này, Thành dùng súng đánh một cái vào đầu ông Cương làm nạn nhân chảy máu.

Nhận tiền xong, Học tiếp tục yêu cầu ông Cương phải trả thêm 100 triệu đồng. Do Học không nói đó là khoản tiền gì nên ông Cương không đồng ý. Thành đe dọa: “Có trả không thì bảo?” làm ông Cương sợ, buộc phải nhận nợ số tiền này và hẹn hai ngày sau sẽ trả.

Sau đó, Học và Thành bị bắt theo lệnh truy nã của Công an huyện Tân Uyên. Tháng 1-2012, Cơ quan điều tra Công an huyện Tân Uyên đã khởi tố Học và Thành về tội cướp tài sản. Tháng 9-2012, cơ quan này hoàn tất kết luận điều tra, chuyển hồ sơ đề nghị Viện Kiểm sát (VKS) truy tố. Tháng 5-2013, VKS huyện Tân Uyên ra cáo trạng truy tố Học và Thành về tội này.

Cán bộ đi du lịch với nạn nhân?

Sau khi Học và Thành bị bắt, gia đình của họ đã mời hai luật sư Phạm Văn Vui và Lê Quang Hòa (Đoàn Luật sư TP.HCM) bào chữa. Ngày 22-5-2013, các luật sư này đã có văn bản yêu cầu VKS trả hồ sơ, điều tra bổ sung một số vấn đề chưa được làm rõ, đồng thời yêu cầu khi trả hồ sơ điều tra lại thì phải thay đổi điều tra viên, kiểm sát viên vì có dấu hiệu không vô tư, khách quan khi làm nhiệm vụ.

Tuy nhiên, viện trưởng VKS huyện Tân Uyên đã ký công văn trả lời, khẳng định rằng các yêu cầu của luật sư là không có căn cứ.

Tại phiên xử ngày 17-7 của TAND huyện Tân Uyên, trong phần thủ tục, luật sư Vui tiếp tục đề nghị tòa thay đổi kiểm sát viên giữ quyền công tố. Tòa vào hội ý, sau đó ra thông báo bác yêu cầu của luật sư vì không có căn cứ và tiếp tục xét xử.

Đến phần tranh luận, luật sư Vui bất ngờ đưa ra một tấm ảnh mà ông cho rằng điều tra viên, kiểm sát viên chụp chung với người bị hại tại chùa Bái Đính (Ninh Bình) vào năm 2012. Theo luật sư, hai cán bộ này (cũng chính là người trực tiếp giải quyết vụ án) đã đi du lịch chung với người bị hại trong thời gian đang điều tra vụ án.

Kiểm sát viên Từ Văn Tiến đang xét hỏi bị cáo Học tại phiên tòa ngày 17-7.

Luật sư Vui quay sang hỏi người bị hại Mạc Văn Cương: “Tấm hình này có phải là kiểm sát viên Tiến và điều tra viên Hùng chụp chung với người bị hại hay không? Người bị hại và điều tra viên, kiểm sát viên đi du lịch trong thời gian điều tra vụ án nhằm mục đích gì?”.

Ông Cương trả lời: “Tôi không biết gì hết, luật sư có hình thì luật sư biết”. Trong khi đó, cả hội đồng xét xử lẫn kiểm sát viên Từ Văn Tiến đều ngồi im, không nói gì về chi tiết này cả.

Từ bức ảnh nói trên và dựa vào các lập luận khác chỉ ra một số thiếu sót trong quá trình điều tra, luật sư Vui cho rằng có dấu hiệu tác động tiêu cực của người bị hại đối với điều tra viên và kiểm sát viên. Việc câu kết này là có chủ ý, làm sai lệch nội dung bản chất sự việc…

Luật sư Vui đề nghị tòa tuyên bố hai bị cáo không phạm tội cướp tài sản như cáo trạng truy tố, đây chỉ là tranh chấp nợ nần giữa hai bên khi không thống nhất được số nợ…

Theo tòa, việc luật sư chỉ ra một số thiếu sót trong quá trình điều tra, tòa sẽ kiến nghị để cơ quan điều tra rút kinh nghiệm. Tuy nhiên, những thiếu sót này không đáng kể và không ảnh hưởng đến bản chất của vụ án. Tòa đồng tình với kết luận của kiểm sát viên là hành vi của các bị cáo đã đủ yếu tố cấu thành tội cướp tài sản và phạt Học bảy năm tù, Thành tám năm tù. Đáng chú ý, tòa không đề cập gì đến bức ảnh mà luật sư cung cấp tại phiên xử.

Phải hoãn xử để làm rõ

Theo Điều 14 BLTTHS, điều tra viên, kiểm sát viên không được tiến hành tố tụng nếu có lý do xác đáng để cho rằng họ có thể không vô tư trong khi thực hiện nhiệm vụ của mình.

Theo khoản 3 Điều 42 BLTTHS, người tiến hành tố tụng phải từ chối tiến hành tố tụng hoặc bị thay đổi nếu có căn cứ rõ ràng khác để cho rằng họ có thể không vô tư trong khi làm nhiệm vụ.

Theo khoản 1 Điều 44 và khoản 1 Điều 45 BLTTHS, điều tra viên, kiểm sát viên phải từ chối tiến hành tố tụng hoặc bị thay đổi nếu thuộc một trong những trường hợp quy định tại Điều 42 Bộ luật này.

Vì vậy, về mặt tố tụng, một số chuyên gia đã không đồng tình với cách giải quyết của TAND huyện Tân Uyên khi bỏ qua, không đề cập gì đến bức ảnh và tiếp tục xét xử, tuyên án.

Theo TS Nguyễn Duy Hưng (Trưởng khoa Luật Trường ĐH Thủ Dầu Một, Bình Dương), khi luật sư cung cấp chứng cứ mới chứng minh có sự thiếu vô tư, khách quan trong quá trình điều tra, truy tố thì hội đồng xét xử cần phải hoãn phiên tòa, trả hồ sơ yêu cầu VKS làm rõ mối quan hệ giữa điều tra viên, kiểm sát viên với người bị hại.

Nếu đúng là họ có đi du lịch chung, chụp ảnh chung với nạn nhân thì đây là tình tiết chứng tỏ họ có thể không vô tư trong khi thực hiện nhiệm vụ. Lãnh đạo cơ quan điều tra và VKS cần phải thay đổi điều tra viên, kiểm sát viên khác để không vi phạm tố tụng, đảm bảo cho việc xác định sự thật của vụ án được khách quan.

Đồng tình, luật sư Nguyễn Thanh Lương (Phó Chủ nhiệm Đoàn Luật sư tỉnh Bến Tre) cũng cho rằng xét về mặt tố tụng thì trước hết hội đồng xét xử phải xem xét, thậm chí có thể trưng cầu giám định tấm ảnh mà luật sư cung cấp.

Nếu đúng là ảnh thật, thể hiện mối quan hệ quen biết giữa điều tra viên, kiểm sát viên với người bị hại thì có căn cứ rõ ràng cho thấy điều tra viên, kiểm sát viên có thể không vô tư khi tiến hành tố tụng. Lúc đó, hội đồng xét xử phải ra quyết định hoãn phiên tòa, trả hồ sơ yêu cầu khắc phục vi phạm. Việc tòa không đề cập, không xem xét mà vẫn tuyên án là vi phạm tố tụng nghiêm trọng. Do đó, cấp phúc thẩm sẽ phải hủy án để điều tra, xét xử lại từ đầu.

Ảnh lấy từ nhà nạn nhân?

Về tấm ảnh đề cập trong bài, gia đình bị cáo Học cho biết khi họ trao đổi qua điện thoại thì “Người bị hại có nói bóng gió về việc có quen biết với phía công an và VKS”.

Sau đó, trong một lần đến nhà người bị hại để xin chữ ký vào đơn bãi nại, họ thấy tấm ảnh này treo trên tường nên đã lấy về để làm bằng chứng.
Sau phiên sơ thẩm, phía các bị cáo cho biết sẽ kháng cáo. Về phần mình, luật sư của hai bị cáo cũng cho biết sẽ làm việc và có kiến nghị với các cơ quan chức năng làm rõ mối quan hệ giữa điều tra viên, kiểm sát viên với người bị hại.

Để làm rõ hơn sự việc, chúng tôi đã liên hệ với lãnh đạo TAND và VKSND huyện Tân Uyên. Tuy nhiên, các cơ quan này không trả lời trực tiếp mà yêu cầu chúng tôi gửi công văn để phúc đáp bằng công văn.

Chúng tôi sẽ tiếp tục làm việc với cơ quan chức năng, đồng thời theo dõi để thông tin tới bạn đọc.

(Theo Pháp luật TP.HCM)