
Sáng 30/7, Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Hà Tĩnh cho biết vừa phê chuẩn quyết định khởi tố bị can và lệnh tạm giam đối với tài xế Lê Ngọc Thành (SN 1989, trú tỉnh Thanh Hóa) về tội "Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ".
Theo cơ quan điều tra, trước đó, khoảng 1h50 phút ngày 25/7, Lê Ngọc Thành điều khiển xe ô tô BKS 43F-007.76 chở theo 28 hành khách di chuyển theo tuyến Hà Nội - Đà Nẵng.

Khi đi đến Km 571+800, Quốc lộ 1A thuộc tổ dân phố Đông Trinh, phường Sông Trí (tỉnh Hà Tĩnh), xe khách do Thành điều khiển bị lật ở bên phải đường.

Cơ quan điều tra xác định, thời điểm trên, trời mưa, đường trơn, Thành quan sát thấy không có phương tiện nào lưu thông trên đường nên chủ quan điều khiển xe ô tô chạy với tốc độ 99km/h (vượt quá tốc độ tối đa cho phép tại đoạn đường này là 80km/h).
Hậu quả, xe bị mất lái, đâm va vào các cột mốc, mương thoát nước, cột điện cao áp bên đường, dẫn đến lật xe và trượt vào bãi đất trống bên đường. Vụ tai nạn khiến 10 người trên xe khách tử vong và 15 người bị thương, xe ô tô hư hỏng nặng.
Quyền lợi nạn nhân giải quyết ra sao?
Trao đổi với VietNamNet, ông Nguyễn Văn Quyền, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam, đặt ra một loạt câu hỏi: Xe BKS 43F-007.76 đã bị thu hồi phù hiệu hôm 16/7 nhưng sau đó đã được cấp phù hiệu mới chưa? Nếu đã được cấp thì cấp theo loại hình nào: Chạy theo hình thức hợp đồng hay tuyến cố định?
Trong trường hợp xe chưa được cấp phù hiệu nhưng doanh nghiệp đã đăng ký kinh doanh trước đó, có mã số thuế, vậy khi chạy chở khách có thực hiện mua bảo hiểm cho hành khách hay không? Nếu xe đã được cấp phù hiệu chạy hợp đồng, quá trình chở khách có ký hợp đồng và mua bảo hiểm cho hành khách hay không?
“Đây là những vấn đề cơ quan chức năng cần làm rõ để có hướng giải quyết đảm bảo quyền lợi của hành khách”, ông Quyền nhấn mạnh.
Làm rõ quyền lợi của hành khách trên chuyến xe này, luật sư Quan Khắc Thượng, Công ty Luật TNHH Hiệp Thành (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho biết, khách hàng sử dụng dịch vụ vận chuyển của nhà xe về bản chất là đang giao kết “Hợp đồng vận chuyển hành khách”.
Điều này được quy định tại Điều 522, Bộ luật Dân sự 2015: “Hợp đồng vận chuyển hành khách là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên vận chuyển chuyên chở hành khách, hành lý đến địa điểm đã định theo thỏa thuận, hành khách phải thanh toán cước phí vận chuyển”.
Đồng thời, Bộ luật này cũng quy định về trách nhiệm bồi thường thiệt hại. Cụ thể, tại Điều 528 quy định: “Trường hợp tính mạng, sức khỏe và hành lý của hành khách bị thiệt hại thì bên vận chuyển phải bồi thường theo quy định của pháp luật”.
“Như vậy, trong trường hợp hành khách bị thiệt hại về tính mạng, bên vận chuyển có trách nhiệm bồi thường thiệt hại. Tuy nhiên, để xác định cụ thể nhà xe hay tài xế là người phải bồi thường cần xem xét mối quan hệ giữa hai chủ thể này (tài xế là lao động của nhà xe, chịu sự điều phối của nhà xe; hay tài xế và nhà xe có quan hệ cộng tác, tài xế tự chịu trách nhiệm về phương tiện…)”, luật sư Quan Khắc Thượng phân tích.
Ông cũng nhấn mạnh, vé xe là bằng chứng giao kết hợp đồng vận chuyển hành khách giữa các bên, là căn cứ ràng buộc quyền lợi và trách nhiệm khi thực hiện hợp đồng.
“Tuy nhiên, với những khách hàng sử dụng dịch vụ vận chuyển của xe “tự phát”, không chịu sự kiểm soát của cơ quan chức năng, việc chứng minh quan hệ hợp đồng sẽ rất khó khăn.
Những xe này thường không phát hành vé, tự ý thay đổi tên, thay đổi tuyến đường. Do đó, khi phát sinh sự cố hoặc xảy ra thiệt hại, quyền và lợi ích hợp pháp của hành khách sẽ không được bảo đảm”, luật sư Quan Khắc Thượng nhấn mạnh.
Làm sao di chuyển an toàn?
Để đảm bảo an toàn, ông Nguyễn Văn Quyền khuyến cáo hành khách nên tuân thủ các quy định nhằm đảm bảo quyền lợi nếu không may xảy ra tai nạn.
Cụ thể, hành khách có lộ trình theo tuyến cố định thì nên vào bến mua vé. Đây là những xe đã được cơ quan quản lý kiểm soát các điều kiện: kỹ thuật phương tiện, người lái, kinh doanh theo đúng quy định của pháp luật.
“Nếu đi xe hợp đồng thì phải ký kết với nhà xe và phải có hợp đồng vận tải trước khi xe chạy, chứ không nên ra ngoài đường vẫy xe, đón xe ở bên ngoài bến.
Đặc biệt, người dân cần lưu ý những xe để biển ‘hợp đồng’ trước kính, chạy đón khách ở ngoài đường. Đây là những xe hợp đồng trá hình. Hành khách sẽ không biết xe đó có đảm bảo điều kiện hay không và khi xảy ra tai nạn quyền lợi của mình có được đảm bảo?
Tất cả những vấn đề này sẽ không được kiểm soát một cách minh bạch, rõ ràng, vì thế hành khách tuyệt đối lưu ý, không nên đi xe dạng này”, ông Quyền nhấn mạnh.
