Theo ông Phạm Đình Đoàn - Chủ tịch Tập đoàn Phú Thái - Phú Thái Holdings, với chính sách mở cửa hội nhập hiện nay, để thu hút vốn, học tập kinh nghiệm, doanh nghiệp Việt nên hợp tác với các tập đoàn đầu tư lớn.

Cơ hội nào cho ngành bán lẻ?

Với quy mô 110 tỷ USD (2016) và theo dự báo của Viện Nghiên cứu Thương mại giai đoạn 2016 - 2020, tốc độ tăng trưởng thương mại bán lẻ của Việt Nam sẽ đạt 11,9%/năm, quy mô thị trường khoảng 179 tỷ USD vào năm 2020.

Còn theo Chỉ số phát triển bán lẻ toàn cầu (GRDI) năm 2017 do A.T. Kearney của Mỹ vừa công bố, Việt Nam đã thăng hạng từ vị trí thứ 11 năm 2016 lên thứ 6 trong năm 2017. Trong đó, A.T Kearney đặc biệt nhấn mạnh đối với việc gia nhập thị trường bán lẻ Việt Nam vào thời điểm này với số điểm tuyệt đối 100/100. Vì vậy đầu tư của các doanh nghiệp nước ngoài sắp tới chắc sẽ không dừng lại trong ngành phân phối, bán lẻ mà còn mở rộng ra các ngành hàng khác nữa.

“Với chính sách mở cửa hội nhập hiện nay, để thu hút vốn, học tập kinh nghiệm quản lý, tiếp cận với công nghệ hiện đại và tạo nền tảng kết nối chuỗi giá trị, các doanh nghiệp Việt Nam không nên đối đầu, cạnh tranh trực diện với các tập đoàn lớn đầu tư vào Việt Nam mà thay vào đó là tìm cách hợp tác trên cơ sở 2 bên cùng có lợi. ” - ông Phạm Đình Đoàn nhận định.

Cách đây 5 năm, Phú Thái Group đã quyết định gián tiếp bán gần 65% cổ phần cho Công ty Berli Jucker (BJC). Ông Đoàn lý giải, bán buôn bán lẻ hiện đã và đang là lĩnh vực thu hút nhiều sự quan tâm của nhà đầu tư nước ngoài với hàng trăm lượt dự án cấp mới, tăng vốn và góp vốn mua cổ phần.

{keywords}
Phú Thái ký thoả thuận hợp tác chiến lược với Caterpillar trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Hợp chủng quốc Hoa Kỳ từ ngày 29 - 31/5 của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc theo lời mời của Tổng thống Mỹ Donald Trump

Trong bối cảnh ấy, các doanh nghiệp Việt Nam nói chung và các doanh nghiệp phân phối bán lẻ nói riêng, năng lực tài chính và khả năng quản trị, công nghệ còn hạn chế, chưa có khả năng đầu tư ở quy mô lớn, bài bản nên khả năng dẫn đầu và tính cạnh tranh thấp. Các hệ thống siêu thị, đại siêu thị, trung tâm bán buôn, trung tâm phân phối đều cần vốn nhiều nghìn tỷ và kinh nghiệm, thương hiệu... để tạo ra 1 hệ thống "chuỗi" theo tiêu chuẩn quốc tế và chuyên nghiệp.

Trong lĩnh vực chuỗi cửa hàng tiện lợi và thương mại điện tử cũng tương tự như vậy. Sự canh tranh rất khốc liệt và hầu hết các doanh nghiệp trong lĩnh vực này đêu lỗ hàng trăm đến hàng nghìn tỷ.

Đặc biệt, hoạt động kinh doanh phân phối hàng tiêu dùng cho thấy đây là mảng kinh doanh rất cạnh tranh và không hiệu quả nếu không đi cùng với hệ thống bán lẻ, sản xuất, logistic,.. tạo thành 1 chuỗi cung ứng khép kín.

“Dựa vào kinh nghiệm thực tế, phân tích thị trường cũng như căn cứ vào lợi thế của các bên, chúng tôi quyết định bán gần 65% cổ phần của Công ty Phú Thái Group (1 trong các công ty con của Tập Đoàn Phú Thái - Phú Thái Holdings ) và để hợp tác với các mảng kinh doanh khác của BJC. Đây là một đối tác có tiềm lực mạnh thuộc sở hữu của tỷ phú Thái Lan Charoen Sirivadhanabhakdi (người vừa sở hữu thành công 53,59% vốn Sabeco, Metro Cash & Carry Việt Nam, và là cổ đông lớn của Vinamilk- PV). Đến thời điểm này sự hợp tác giữa chúng tôi với BJC đã mang lại những hiệu quả thiết thực và bền vững”.

Liên kết DN - giải pháp lâu dài

Phú Thái có bị “Thái Lan” hoá? Ông Đoàn khẳng định: Đã có những hiểu lầm rằng chúng tôi “bán” Tập đoàn Phú Thái nhưng hoàn toàn không.

“Công ty Phú Thái Group (PTG) chỉ là 1 trong 6 công ty con của Tập Đoàn Phú Thái (Phú Thái Holdings) và chỉ chiếm khoảng 25-30% doanh thu và gần 5-10% lợi nhuận của Phú Thái Holdings. Nói cách khác, chúng tôi chỉ bán mảng phân phối hàng tiêu dùng nhanh, có hiệu quả không cao và chịu nhiều sức ép cạnh tranh. Về cơ cấu của Phú Thái Holdings, hiện cá nhân tôi vẫn đang nắm hơn 90% cổ phần”. - ông Đoàn chia sẻ.

Trong bối cảnh hiện nay, theo ông Đoàn, liên doanh liên kết dựa trên nguyên tắc đồng lợi ích là giải pháp tốt và có hiệu quả lâu dài.

“Việc chủ động tái cấu trúc, mở rộng lĩnh vực hoạt động, liên kết, hợp tác với tập đoàn đa quốc gia, không chỉ giúp Phú Thái hoạt động chuyên nghiệp, quốc tế hoá mà còn tạo đà cho Phú Thái phát triển ở quy mô lớn và mở rộng hoạt động ra nước ngoài. Quá trình đó, chúng tôi chủ động biến cạnh tranh thành hợp tác, biến thách thức thành cơ hội phát triển thông qua động liên doanh, liên kết, hợp tác kinh doanh với các tập đoàn đa quốc gia để gia tăng tiềm lực tài chính, tận dụng công nghệ, học tập kinh nghiệm quản lý, tránh cạnh tranh đối đầu.

Chẳng hạn, chúng tôi cũng đã bán 19% cổ phần “có điều kiện” của Công ty thời trang Kowil cho một đối tác Nhật Bản. Theo đó, đối tác Nhật phải “đẩy” sản phẩm của Kowil sang 4 nước xung quanh: Myanmar, Lào, Campuchia và quan trọng nhất là sang thị trường Nhật Bản. Điều kiện thứ hai, là phải chuẩn hóa toàn bộ hệ thống của Kowil, với tham vọng trong vòng 3 đến 5 năm nữa sẽ đưa công ty này trở thành một trong những công ty thời trang đứng đầu Việt Nam” - ông Đoàn cho biết.

Phan Long