Trong Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021 – 2025, truyền thông được xác định là một trong những nội dung quan trọng, thuộc thành phần số 11.
Tại thôn Nặm Đăm, xã Quản Bạ, tỉnh Tuyên Quang, việc đẩy mạnh công tác truyền thông không chỉ góp phần làm thay đổi nhận thức của người dân về xây dựng nông thôn mới, mà còn tạo bước đệm vững chắc để phát triển du lịch cộng đồng bền vững.
Đa dạng phương thức truyền thông, tạo chuyển biến tích cực
Từng là một địa phương còn nhiều khó khăn, trong hơn một thập kỷ qua, Nặm Đăm đã vươn lên mạnh mẽ, trở thành điểm sáng trong xây dựng nông thôn mới gắn với phát triển du lịch văn hóa. Thôn hiện là nơi sinh sống của 100% đồng bào dân tộc Dao, một cộng đồng giàu bản sắc, với nhiều giá trị văn hóa truyền thống được bảo tồn như trang phục, ẩm thực, lễ cấp sắc, tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên và nhà trình tường đặc trưng.
Nhận thấy tiềm năng lớn từ văn hóa bản địa, chính quyền và người dân đã lồng ghép các mục tiêu xây dựng nông thôn mới với phát triển du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng. Các hạng mục như đường giao thông, điện, nước sạch, nhà văn hóa và cảnh quan môi trường được đầu tư đồng bộ. Cùng với đó, nhiều hộ dân được hỗ trợ vay vốn, tập huấn kỹ năng làm du lịch, phát triển mô hình homestay mang đậm nét văn hóa Dao.
Công tác truyền thông được thực hiện một cách bài bản, sáng tạo và hiệu quả. Không chỉ “nói cho dân hiểu”, truyền thông còn giúp “dân tin, dân làm, dân hưởng lợi”. Các hình thức truyền thông ở Nặm Đăm được triển khai đa dạng như: loa truyền thanh thôn, họp dân, phát tờ rơi, treo pano, áp phích, đến việc tận dụng mạng xã hội như Facebook, YouTube, TikTok… Hình ảnh về cuộc sống, văn hóa và con người Nặm Đăm được lan tỏa rộng rãi, góp phần thu hút sự quan tâm của du khách trong và ngoài nước.
Cùng với tuyên truyền đối ngoại, truyền thông nội bộ cũng được chú trọng. Người dân được tập huấn kỹ năng giao tiếp, giới thiệu văn hóa truyền thống, cách ứng xử văn minh trong làm du lịch. Những tấm gương điển hình trong bảo tồn văn hóa, phát triển dịch vụ homestay, giữ gìn môi trường… thường xuyên được nêu gương, nhân rộng.
Du lịch phát triển, nông thôn khởi sắc
Nhờ sự kết hợp hài hòa giữa truyền thông hiệu quả và định hướng phát triển đúng đắn, các giá trị văn hóa của người Dao ở Nặm Đăm được giữ gìn và trở thành tài nguyên du lịch đặc sắc.
Du khách đến đây không chỉ tham quan mà còn được sống trong không gian văn hóa bản địa: mặc trang phục Dao truyền thống, dự lễ cấp sắc, ăn những món ăn đặc sản địa phương, nghỉ trong nhà trình tường cổ kính, hay tắm lá thuốc người Dao, trải nghiệm cuộc sống làm nông, đi trekking trên các tuyến đường mòn quanh núi đá.
Đặc biệt, lễ hội bắt cá dịp Thanh minh hằng năm tổ chức tại ao cá chung của thôn đã trở thành một điểm nhấn thu hút đông đảo du khách. Đây không chỉ là dịp vui chơi, gắn kết cộng đồng mà còn là sản phẩm du lịch văn hóa độc đáo mang dấu ấn riêng của Nặm Đăm.
Năm 2017, nhiều hộ làm du lịch tại đây được trao danh hiệu “Nhà ở có phòng cho khách du lịch thuê đạt tiêu chuẩn ASEAN”. Đến năm 2023, Nặm Đăm tiếp tục vinh dự nhận Giải thưởng ASEAN về du lịch cộng đồng.
Tính đến nay, thôn có 68 hộ dân với 307 nhân khẩu, trong đó 34 hộ đang hoạt động dịch vụ homestay. Chỉ trong 6 tháng đầu năm 2025, doanh thu từ du lịch đã đạt khoảng 2,5 tỷ đồng, một con số ấn tượng đối với một cộng đồng dân cư vùng cao.
Truyền thông hiệu quả, đòn bẩy phát triển bền vững
Nặm Đăm là minh chứng rõ ràng cho vai trò to lớn của truyền thông trong xây dựng nông thôn mới. Truyền thông không chỉ giúp người dân hiểu đúng, làm đúng, mà còn góp phần quan trọng trong việc đánh thức tiềm năng bản địa, bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc, phát triển kinh tế và nâng cao đời sống tinh thần cho người dân.
Thông qua công tác truyền thông, nhiều mô hình sáng tạo như: thôn kiểu mẫu, du lịch cộng đồng, bảo vệ môi trường… đã được lan tỏa và nhân rộng. Người dân không còn e ngại trước cái mới, mà chủ động học hỏi, đổi mới tư duy để làm giàu từ chính văn hóa truyền thống quê hương mình.
Sự thành công của Nặm Đăm không chỉ là kết quả của sự đầu tư về cơ sở hạ tầng hay hỗ trợ kinh tế, mà là thành quả của sự thay đổi từ bên trong, bắt nguồn từ nhận thức, từ niềm tin và tinh thần tự lực của người dân, với truyền thông đóng vai trò là cầu nối quan trọng.
.svg){kind=icon}
