 |
Ảnh: Business Week |
Cái "ôm" của CEO Bob Iger với thế giới kỹ thuật số (KTS) liệu có là báo hiệu của một kỷ nguyên mới đối với Disney - từ giã thế giới giải trí để đến với mảnh đất công nghệ?
Chỉ 12 ngày sau khi Bob Iger trở thành CEO của Walt Disney Co., ông đã khiến “bàn dân thiên hạ” phải kinh ngạc khi đồng ý để Apple bán các chương trình truyền hình của ABC qua Internet!
“Một vụ làm ăn lớn chứ?”, các phóng viên đã hỏi Iger như thế. Và ông khẳng định điều đó! Bởi vì TV trên iPod chỉ mới là điểm khởi đầu. Các kênh phân phối mới, bao gồm Internet băng rộng, mạng lưới điện thoại không dây và video theo yêu cầu (video-on-demand) đều đang phát triển mạnh mẽ. Các thiết bị điện tử mới như ĐTDĐ xem TV, máy chơi videogame, máy quay video KTS và iPod, đang thực sự sinh sôi nảy nở.
“Những thay đổi mà tôi đang nói sẽ tác động đến toàn bộ mảnh đất truyền thông, dù là truyền hình, radio, âm nhạc hay điện ảnh – tóm lại là tất cả”, Iger, 54 tuổi, người đã di chuyển từ người khổng lồ máy tính HP và nhà sản xuất màn hình Apple Cinema 30 inch, vào văn phòng kế thừa của ông Michael Eisner với cương vị CEO ngày 30/9/2005.
Đưa "Disney Land" vào thế giới KTS
Iger dường như đang có ý định trở thành người đi đầu khi ông dám đưa cả tập đoàn Disney trị giá 31 tỷ USD/năm vào thế giới KTS. Các đối thủ của Disney ngay lập tức đi theo – NBC đưa Law&Order và Late Night With Conan O’Brien trên iTunes, CBS cấp phép Survivor cho Comcast làm video-on-demand, và Sprint Nextel thiết lập liên doanh với 4 nhà điều hành cáp lớn nhằm phân phối các kênh cáp đến ĐTDĐ. Hollywood một lần nữa lại lo lắng về giải trí băng rộng và “màn hình thứ ba” (nghĩa là ĐTDĐ) và các khán giả.
“Công nghệ đang dần thay đổi cách con người tiêu khiển, đặc biệt với video”. Tuy nhiên, điều quan trọng nhất mà các công ty truyền thông lớn cần hiểu là họ phải ở trên cùng chuyến tàu này với khách hàng.
Nicholas Donatiello, CEO của Odyssey, một công ty nghiên cứu thị trường ở San Francisco, nói.
Tất cả những điều này đã tạo ra một môi trường bất ổn - điều mà Wall Street không ưa. Disney đã “sản sinh” ra 2,5 tỷ USD thu nhập ròng trong năm tài chính 2005, kết thúc vào 1/10/2005 và hãng đang đặt mục tiêu tăng trưởng lợi nhuận hai chữ số trong năm tài chính 2006. Tuy vậy, ngay cả như thế thì cổ phiếu của hãng cũng đã giảm 13% trong năm ngoái, chỉ nhỉnh hơn chút ít so với Viacom và Time Warner. Tất cả các tập đoàn truyền thông đều tụt hậu, bị loại khỏi danh sách S&P 500.
Liệu “cái ôm” của Iger đối với thế giới KTS có nghĩa là Disney sẽ chuyển sang một mô hình kinh doanh mới? Không hẳn, nhưng Iger có vẻ không thể ngồi yên được nữa. Thách thức của ông sẽ là duy trì lợi nhuận những bộ phận kinh doanh cũ, phát sinh lợi nhuận của các kênh phân phối và đặt cược lên những mô hình kinh doanh mới – với hy vọng một ngày nào đó cái mới sẽ thu lợi như cái cũ. Hiện nay, hãy còn quá sớm để nói kết quả, nhưng có vẻ triển vọng rất khả quan. Ngay bây giờ chúng đã đưa lại tiền lãi: trong 2 tháng đầu xuất hiện, các đoạn phim của Disney được tải khoảng 800.000 lần với giá 1,99 USD/lần.
Disney sẽ đi theo hướng nào?
Iger phải quyết định xem liệu Disney có muốn đầu tư vào 10 trạm phát sóng truyền hình và 64 trạm radio của hãng hay sẽ từ bỏ những mối kinh doanh này. Ngày nay, chúng là những “con bò sữa” đẻ ra vàng, nhưng chúng sẽ “gầy” trong nay mai trước vô số hình thức giải trí khác như xem phim, truyền hình trên Internet hoặc thông qua cáp video-on-demand. Ngoài ra, DVD cũng là mối bận tâm của Disney, bởi nếu mọi người dễ dàng tải và lưu các chương trình TV và phim truyện, liệu họ có muốn mua DVD? Wal Mart, hãng bán được nhiều DVD hơn bất cứ ai, đã báo tin buồn cho Iger.
Tuy vậy, sự thực mà nói Iger không mấy lo lắng đến chuyện bảo vệ các kênh phân phối truyền thống. Dường như con tàu đã rời ga. Hãy vào các website chia sẻ file, nơi các bộ phim, các chương trình TV và videogame luôn sẵn có; hoặc tải một TV show, một movie, kết nối một máy laptop đời mới với một TV KTS hiện đại bằng loại cáp S-video, và bạn sẽ hiểu tại sao Iger không lãng phí thời gian để lo lắng.
Tin tức tốt lành là: để các chương trình TV và phim truyện được tung ra dễ dàng trên các phương tiện KTS với mức giá vừa phải, các chuyên gia giải trí phải hạn chế tình trạng sao chép lậu và tập trung hơn nữa vào nội dung. Erec Garland, CEO của Big Champagne, một hãng nghiên cứu về chia sẻ file, nói rằng: “Thực sự không có lý do gì để tình trạng sao chép trực tuyến bất hợp pháp tấn công Hollywood như nó đã làm với ngành âm nhạc”.
Cuối cùng, Igerr thực sự đang đặt cược rằng các dịch vụ kinh doanh và thiết bị KTS mới sẽ góp phần nâng cao giá trị nội dung, đặc biệt là những bộ phim và chương trình TV chất lượng cao. Ông nói: "Bước chuyển tiếp này thậm chí còn tạo ra một sức hút mới cho các show". Chính thói quen giải trí của bản thân ông đã chứng minh điều đó. Iger đã lưu giữ những bản nhạc yêu thích của ông trên các máy chủ Interrnet từ giữa những năm 1990, xe hơi của ông được lắp đặt 120 kênh Sirius Satellite Radio, và ông thường xuyên "di động" với 2 máy iPods, máy video 40 GB và Nano.
Bob Iger - con người của kinh doanh
Iger tham gia ABC vào năm 1974. Thời điểm đó chưa mấy bùng nổ các công nghệ cáp, VCR, DVD, videogame và Internet, song ông vẫn nhận định công nghệ mạng xuất sắc sẽ thay đổi thế giới. Dù phía trước là gì, ông vẫn cho rằng truyền hình mạng sẽ không bao giờ tàn lụi. Là một nhà quản trị, Iger có hai tính cách mà Disney sẽ được lợi: đó là ông sẵn sàng chia sẻ quyền lực và ông đối xử rất tốt với mọi người.
Một trong những bước tiến đầu tiên của Iger sau khi được bổ nhiệm kế vị chức CEO là rút gọn bộ phận lập kế hoạch chiến lược trung tâm của Disney và trao cho các đơn vị kinh doanh nhiều quyền lực hơn. Nhiều bạn bè, đối tác doanh nhân nổi tiếng như Steve Jobs, CEO của Apple và những người hâm mộ Eisner trước đây, đều tỏ ý khen ngợi Iger. Dĩ nhiên tình cảm này sẽ rất có lợi cho các mối quan hệ trong tương lai của Disney. Các nhà phân tích của Wall Street dự đoán Disney sẽ "thôn tính" Pixar.
Các vụ mua lại như thế sẽ là một phần trong chiến lược của Iger. Ông đang lên kế hoạch đầu tư mạnh vào chương trình, đặc biệt là phim hoạt hình. Ông nói: "Hoạt hình đang và sẽ là trái tim và tâm hồn của Disney". Bởi vì các lĩnh vực kinh doanh của Disney - điện ảnh, truyền hình, công viên chủ đề và các sản phẩm tiêu dùng - đều được kết hợp nhuần nhuyễn và gần gũi với nhau, còn hoạt hình có thể sản sinh mức doanh thu cho tất cả các đơn vị và cho các chi nhánh trên thế giới.
Disney cũng đang đầu tư mạnh vào sản xuất truyền hình. Lý do là một chương trình TV nổi bật cũng sẽ đưa lại doanh thu lớn từ nhiều nguồn: như doanh số quảng cáo, DVD, Internet, báo chí và cả toàn cầu biết đến. Chương trình Desperate Housewives của hãng đã và đang là một trong những show được đánh giá hàng đầu tại Australia, Anh, New Zealand, Italy, Singapore, Nam Mỹ và Đức, và nó vừa được bán sáng Trung Quốc tháng trước. ABC, thay vì làm một đơn vị kinh doanh góp lợi nhuận, sẽ đóng vai trò "làm nền" cho việc sáng tạo ra sở hữu trí tuệ, chẳng hạn "bắn" các chương trình TV sang ĐTDĐ.
ESPN của Disney cũng sẽ thu hút những khoản đầu tư lớn. Trong năm 2005, hãng đã chi 8,8 tỷ USD cho bản quyền bóng đá tối thứ 2 (Monday Night Football), 2,4 tỷ USD cho bóng chuyền và 2,1 tỷ USD cho NASCAR, tất cả trong 8 năm liền. Trong toàn công ty Disney, mọi người đều đang thử nghiệm công nghệ mới. Một mạng lưới ĐTDĐ mang hiệu Disney dành cho gia đình sẽ được trình làng vào cuối năm nay.
Hiện nay, ABC News Now, kênh tin tức Internet 24h, đang được AOL, Comcast và SBC Yahoo phân phối. Toontown Online, một trò chơi tập thể, đã thu hút hàng ngàn người sử dụng, và họ phải trả 9,95 USD/tháng để được "nhập khẩu" vào thế giới huyền bí và thú vị bên trong.
Tuy nhiên, những "con gà đẻ trứng vàng" trên không khiến Disney bối rối, nếu hãng vẫn duy trì được chất lượng nội dung mà người thưởng thức muốn. Một chân lý của thế giới KTS là khán giả sẽ tẩy chay nội dung "nhép", hay "second-hand". Khi hỏi Iger điều gì khiến ông lo lắng, Iger đã không đề cập đến tốc độ băng rộng hay tình trạng sao chép bất hợp pháp hoặc luật thôn tính khắc nghiệt của thương trường. Điều ông lo lắng là sáng tạo ra các "hit", các "top".
Huyền Thương
theo Businessweek
.svg){kind=icon}
