CDMA dần bị “khai tử”?

Tại sao CDMA vốn được coi là có ưu thế trước lại lâm vào nguy cơ thoái trào. Lại thêm thông tin HT Mobile vừa nộp đơn lên Bộ Thông tin và Truyền thông xin chuyển từ CDMA qua GSM, chúng ta hãy tìm hiểu tại sao hệ thống CDMA đang dần đi đến ngõ cụt như vậy.

Những sự kiện báo hiệu sự thoái trào

Tháng 01/2007, mạng CDMA lớn thứ 4 thế giới VIVO của Brazil với khoảng 30 triệu thuê bao đã chuyển sang hệ thống GSM.

Ngày 6/10/2006, mạng viễn thông hàng đầu tại Úc Telstra khai trương mạng WCDMA/HSDPA, các thuê bao CDMA được thông báo sẽ dừng dịch vụ vào tháng 01/2008.

Ngày 8/8/2006 tại Mỹ, quê hương của CDMA, hãng Sprint Nextel tuyên bố đầu tư vào WiMAX và dự tính sẽ thương mại hóa hệ thống này với thương hiệu XOHM vào nửa đầu năm 2008. Với vị trí thứ 2 tại thị trường Mỹ, mạng Verizon Wireless cũng đã có những bước tiến để nhảy sang công nghệ GSM khi tham gia vào nhóm nghiên cứu LTE cùng với các nhà sản xuất như Ericsson và Nokia.

Tháng 5 và 6 năm 2006, KTF và SK Telecom, hai mạng lớn nhất của Hàn Quốc, cường quốc đi đầu về CDMA trên thế giới, triển khai hệ thống WCDMA/HSDPA (thuộc hệ GSM). Và cho đến bây giờ 2 mạng vẫn kiên định không nâng cấp lên EVDO Rev.A (nghĩa là không tiến theo con đường CDMA nữa).

Tháng 7/2007 theo thống kê của Hiệp hội GSA, đã có hơn 36 mạng CDMA chuyển qua hoặc tuyên bố sẽ chuyển qua GSM/WCDMA.

Các mạng CDMA tại các thị trường khổng lồ khác như Reliance, Shyam Telecom của Ấn Độ, China Unicom của Trung Quốc đang sử dụng song song hoặc tuyên bố sẽ chuyển từ CDMA sang GSM. Thị phần của CDMA trên thế giới càng ngày càng sụt giảm, hiện còn khoảng 11% và theo nhiều dự báo vào năm 2011, con số này chỉ còn khoảng 2%. Đặc biệt, theo CDG số lượng thuê bao CDMA tại thị trường châu Mỹ Latin và Caribbean, không hề tăng mà đang bắt đầu giảm dần (-0,8% từ tháng 6/2006 đến 6/2007).

Kỹ thuật vô tuyến CDMA không tốt hơn TDMA + FDMA của GSM?

Khi mới ra đời vào đầu những năm 90, các công nghệ thế hệ 2G như GSM, CDMAOne, AMPS thường bị quảng cáo và giới thiệu quá mức khiến người dùng khó phân biệt được đâu là ưu điểm thật sự của mỗi công nghệ. Sau một thời gian được công ty Qualcomm - Mỹ hoàn thiện và phát triển, hệ thống CDMA sử dụng kỹ thuật vô tuyến đa truy cập CDMA đã chứng minh được sự vượt trội của mình trong nhiều tính năng quan trọng, nhất là việc sử dụng tần số khá hiệu quả và tốc độ truyền cao hơn hẳn. Với cùng 1 triệu thuê bao, băng thông cần thiết cho một mạng CDMA sử dụng chỉ là 5 MHz so với 10 MHz của GSM. Tốc độ của các thế hệ 2.5G, 3G của CDMA cũng vượt trội so với các thế hệ tương đương của GSM. Ưu điểm của kỹ thuật CDMA còn được khẳng định khi hệ thống GSM vốn dựa vào 2 kỹ thuật đa truy cập TDMA và FDMA khi nâng cấp lên 3G cũng phải sử dụng kỹ thuật CDMA này. Đó là công nghệ WCDMA, wideband-CDMA tức CDMA băng rộng.

Tuy nhiên, do nắm giữ bản quyền sáng chế, công ty Qualcomm áp dụng chính sách độc quyền công nghệ và thu phí sáng chế cho mỗi chip CDMA được bán ra trên toàn thế giới. Sự độc quyền luôn làm cản trở mọi sự cạnh tranh và phát kiến mới. Càng ít người tham gia thì mỗi khi gặp khó khăn hoặc muốn nâng cấp mới, sẽ khó tìm ra giải pháp xử lý hoàn hảo so với một công nghệ mở, nhiều người hợp tác. Và không khó để tìm ra những bằng chứng cho việc một công nghệ tốt hơn lại bị đánh bại bởi một công nghệ yếu hơn.

Khi nào một công nghệ tốt hơn lại bị thua cuộc?

Trong kinh doanh yếu tố công nghệ không hẳn là yếu tố quyết định. Một công nghệ có nhiều ưu điểm hơn vẫn không có khả năng CDMA dần bị “khai tử”?

Tiếp theo bài viết nhận định GSgsM là con đường sáng tiến lên 3Gg, 4Gg số trước, chúng tôi nhận được nhiều phản hồi của độc giả thắc mắc tại sao CDMA vốn được coi là có ưu thế trước lại lâm vào nguy cơ thoái trào. Llại thêm thông tin HTht Mobile vừa nộp đơn lên Bbộ Tthông tin và Ttruyền thông xin chuyển từ CDMA qua GSgsM, chúng ta hãy tìm hiểu tại sao hệ thống CDMA đang dần đi đến ngõ cụt như vậy.

Chiếm lĩnh thị trường vì những lý do sau:

Thời điểm: Một công nghệ dù tốt hơn nhưng nếu ra sau một công nghệ khác - đã được khách hàng sử dụng rộng rãi và không đến nỗi nào thì rất khó để khiến khách hàng phải thay thế.

Số lượng: Khi đạt đến một lượng sản phẩm nhất định, giá thành sẽ tự động giảm xuống. Một khi chi phí nghiên cứu và chế tạo ra công nghệ đã được hoàn vốn thì giá thành sản phẩm sẽ có điều kiện giảm đi khá nhiều. Điều này giúp sản phẩm đến được với khách hàng ngày càng nhiều hơn. Một sản phẩm bán cho thị trường 1 triệu khách hàng chắc chắn sẽ được định giá rẻ hơn cho một thị trường chỉ có 100 ngàn khách hàng.

Chính sách độc quyền: Nếu một hãng sản xuất độc quyền về công nghệ, việc phát triển, nâng cấp sẽ khó khăn và ít tối ưu hơn là nhiều nhà sản xuất cùng tham gia, cạnh tranh phát triển. Việc hợp tác cùng phát triển sẽ kéo theo càng nhiều người tham gia, càng có nhiều phát minh và dịch vụ mới, càng giúp giảm giá thành sản phẩm. Nỗ lực tiếp thị của nhiều nhà sản xuất sẽ làm cho công nghệ tiếp cận với nhiều tầng lớp khách hàng và nhiều thị trường hơn. Độc quyền với số ít nhà sản xuất sẽ không có được điều này.

Chi phí nghiên cứu và triển khai: Chi phí để nghiên cứu chế tạo ra một công nghệ và chi phí để đưa nó đến với khách hàng cũng rất quan trọng để giúp một công nghệ tồn tại. Một công nghệ mới hơn, tốt hơn nhưng chi phí nghiên cứu và triển khai đắt hơn sẽ khó có cơ hội cạnh tranh với công nghệ ít tốt bằng nhưng chi phí vừa phải. Ai cũng biết các loại tàu cao tốc, tàu đệm từ trường thì di chuyển nhanh hơn, êm ái hơn, nhưng việc đầu tư quá cao và phức tạp nên cho đến bây giờ hầu hết các nước vẫn chỉ sử dụng loại tàu hỏa thông thường.

Sự nâng cấp: Bất kỳ công nghệ nào cũng có sự cạnh tranh, một số sẽ tồn tại và một số sẽ biến mất. Với áp lực này, các công nghệ luôn phải được cải tiến, nâng cấp để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường. Nếu Microsoft chỉ bám vào hệ điều hành Windows 98 để kiếm tiền mà không nâng cấp lên XP, Vista… thì họ đã bị Mac OS, Linux… qua mặt từ lâu rồi.

Ngoài những lý do vừa kể, một công nghệ cho dù thiếu các yếu tố trên vẫn có thể chen chân vào thị trường nếu nó đưa ra được một giải pháp mới hoàn toàn so với các công nghệ trước đó. Phương thức vận chuyển bằng máy bay so với xe ngựa, xe hơi, tàu hỏa là một ví dụ.

Hệ thống CDMA đang dần đi đến hồi kết?

Ra đời sau GSM và thị phần CDMA chưa bao giờ vượt quá 20%. Hai yếu tố đầu tiên rõ ràng là điểm yếu của CDMA. Yếu tố độc quyền công nghệ đi liền với CDMA ngay từ khi ra đời đến tận ngày nay. Chính sách kinh doanh của Qualcomm dựa trên việc khai thác tiền bản quyền công nghệ từ mọi hình thức, mọi đối tác đã hạn chế các công ty khác cùng tham gia hợp tác phát triển CDMA. Các nỗ lực nghiên cứu và phát triển của các công ty còn bị dội gáo nước lạnh khi thường xuyên bị Qualcomm kiện cáo về vấn đề bản quyền sáng chế. Khách hàng của Qualcomm là các nhà sản xuất điện thoại, các mạng cung cấp dịch vụ cũng phải thường xuyên đấu tranh với Qualcomm để giảm chi phí. Đơn cử, cứ mỗi điện thoại CDMA được bán ra, các hãng sẽ phải đóng cho Qualcomm ít nhất 5% trên giá thành.

Việc độc quyền đã khiến việc đầu tư và triển khai CDMA trở nên tốn kém. Số lượng các nhà sản xuất hạ tầng mạng cũng như điện thoại CDMA khá ít khiến giá thành tăng cao. Giá một trạm BTS của CDMA lên đến 50.000 USD trong khi GSM chỉ khoảng 15.000 USD làm cho việc đầu tư triển khai BTS của CDMA cần rất nhiều vốn liếng. Việc Viettel ra đời sau nhưng đã có số lượng trạm GSM khổng lồ, phủ sóng rộng khắp cả nước là một minh chứng cho điều này.

Cũng vì sự đóng cửa này mà các nỗ lực nâng cấp CDMA lên 3.5G, 4G vẫn chủ yếu do mình Qualcomm tự nghiên cứu. Trong khi đó, hệ thống GSM với tính mở, tiêu chuẩn hóa và hợp tác cao đã có những bước tiến dài về công nghệ. Thế hệ 3.5G của GSM là công nghệ HSDPA đã tung ra thị trường từ năm 2005 với tốc độ truyền dữ liệu lên tới 14,4 Mbps và đang tiến dần lên thế hệ tiền 4G với LTE, trong khi CDMA vẫn dậm chân ở thế hệ 3G. Vấn đề không thể nâng cấp này đã khiến nhiều nhà mạng ở các nước phát triển phải nhảy sang công nghệ khác để theo kịp đòi hỏi của thị trường.

Với một viễn cảnh có thể biết trước như vậy, Qualcomm đã nhanh chân mua lại công ty Flarion Technologies, công ty đang nắm giữ các phát minh trong công nghệ OFDMA vốn được dùng nhiều trong các thế hệ tiền 4G. Vì thế, Qualcomm dù sao cũng sẽ không bị sa lầy cùng với CDMA.

Lời kết

Như đã nói, công nghệ chưa phải là yếu tố quyết định trong kinh doanh. Thị trường rất rộng lớn và đa dạng. Nhu cầu và phân khúc thị trường rất khác nhau, mỗi nhà cung cấp với một công nghệ riêng có thể khai thác thế mạnh của mình và tung ra những chiến lược marketing riêng. Nếu đánh đúng phân khúc và chọn dịch vụ phù hợp, họ vẫn có cơ may tồn tại ở một mức độ nào đấy. Tuy nhiên, trong trào lưu chung của thế giới, có thể nói hệ thống CDMA đã gần kết thúc sứ mạng của mình.

Theo e-Chip MOBILE