Thời gian qua, Vườn di sản ASEAN được định nghĩa là “các khu bảo tồn có tầm quan trọng khu vực trong việc bảo tồn toàn bộ các hệ sinh thái đặc trưng của khu vực ASEAN”.
Các khu này được thiết lập nhằm nâng cao nhận thức, niềm tự hào, bảo tồn và thụ hưởng các di sản thiên nhiên phong phú của ASEAN thông qua mạng lưới các khu bảo tồn của khu vực, tạo ra sự hợp tác giữa các nước ASEAN trong việc bảo tồn di sản thiên nhiên chung.
Chiều ngày 23/6, Vườn Quốc gia Xuân Thủy đã tổ chức hội nghị triển khai chương trình đánh giá hồ sơ đề cử Vườn Quốc gia Xuân Thuỷ là Vườn di sản ASEAN (AHP).
Tại hội nghị, lãnh đạo Vườn Quốc gia Xuân Thủy đã báo cáo đoàn thẩm định về công tác bảo tồn đa dạng sinh học và quá trình chuẩn bị hồ sơ đề cử Vườn Quốc gia Xuân Thủy là Vườn di sản ASEAN.
Đồng thời, đoàn thẩm định tiến hành tìm hiểu một số mẫu vật, hình ảnh trưng bày tại vườn; thăm vườn bảo tồn và phát triển các loài cây ngập mặn; khảo sát các hệ sinh thái (bãi triều lầy có rừng ngập mặn, bãi triều lầy không có rừng ngập mặn, cửa sông ven biển, lạch triều, sông nhánh...); thăm mô hình nuôi trồng thủy sản gắn với bảo vệ rừng ngập mặn, mô hình nuôi ong khai thác mật ong "rừng sú vẹt"; trao đổi với các nhóm, tổ cộng đồng địa phương tham gia quản lý bảo vệ rừng ngập mặn; thăm và tìm hiểu một số di tích lịch sử, công trình kiến trúc, nghề làm muối, nước mắm chắt truyền thống và thưởng thức các đặc sản ẩm thực của địa phương...

Ông Doãn Cao Cường, Giám đốc Ban quản lý Vườn Quốc gia Xuân Thủy khẳng định: Việc đề xuất công nhận Vườn Quốc gia Xuân Thủy là Vườn di sản ASEAN có ý nghĩa rất quan trọng trong việc bảo tồn nguyên vẹn mẫu chuẩn điển hình hệ sinh thái đất ngập nước khu vực cửa sông ven biển miền Bắc Việt Nam, đặc biệt là bảo vệ các loài động, thực vật hoang dã nguy cấp, quý, hiếm.
Danh hiệu Vườn di sản ASEAN sẽ tạo nên “thương hiệu” để thu hút các nhà đầu tư dịch vụ du lịch đến với Vườn Quốc gia Xuân Thủy; là cơ hội lớn để Vườn Quốc gia Xuân Thủy trao đổi thông tin, học hỏi kinh nghiệm quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị giữa các Vườn di sản ASEAN trong khối ASEAN.
Đây là cơ hội quảng bá hình ảnh của Vườn Quốc gia Xuân Thủy nói riêng, tỉnh Nam Định nói chung đến các tổ chức, cá nhân trong khối ASEAN và thế giới. Đồng thời là dịp để tiếp nhận sự hỗ trợ kỹ thuật, tài chính cho công tác bảo tồn đa dạng sinh học của Vườn Quốc gia Xuân Thủy từ các tổ chức quốc tế và trong nước nhằm nâng cao năng lực bảo tồn và giảm dần sự phụ thuộc vào ngân sách Nhà nước.
Việc xây dựng hồ sơ đề cử Vườn Quốc gia Xuân Thủy là Vườn di sản ASEAN là việc làm cần thiết, phù hợp với mục tiêu bảo tồn đa dạng sinh học và phát triển bền vững không chỉ riêng ở tỉnh Nam Định mà còn cả khu vực đồng bằng sông Hồng. Đồng thời khẳng định chính quyền và nhân dân tỉnh Nam Định đang tích cực đóng góp công sức cho việc thực hiện các cam kết của Chính phủ đối với các Công ước quốc tế liên quan mà Việt Nam là thành viên đã tham gia ký kết.
Với vai trò và ý nghĩa trên, Ban quản lý Vườn Quốc gia Xuân Thủy mong muốn đoàn đánh giá của Trung tâm Đa dạng sinh học ASEAN quan tâm, xem xét và tạo điều kiện để Vườn Quốc gia Xuân Thủy sớm được công nhận là Vườn di sản ASEAN trong năm 2025.
Qua thẩm định hồ sơ và tham quan thực tế, đại diện đoàn thẩm định, các chuyên gia đánh giá: Nội dung hồ sơ đề cử đã cơ bản đáp ứng đủ 12 tiêu chí về Vườn di sản ASEAN theo quy định của Ban Thư ký ASEAN. Các nội dung được Ban quản lý Vườn Quốc gia Xuân Thủy chuẩn bị công phu, khoa học, mang tính kế thừa số liệu và bổ sung, cập nhật thông tin liên quan.
Đặc biệt, danh mục các loài động, thực vật nằm trong danh lục IUCN, Sách đỏ Việt Nam đã được tổng hợp, thống kê. Nhiều hình ảnh về cảnh quan sinh thái, đa dạng sinh học đã được trình bày rõ ràng. Hồ sơ đã được Bộ Nông nghiệp và Môi trường thẩm định theo đúng quy định; thành lập Hội đồng thẩm định phối hợp với UBND tỉnh Nam Định trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chủ trương đề cử; phối hợp với Bộ Ngoại giao gửi hồ sơ đề cử theo quy định.
Đoàn sẽ đánh giá và kiểm chứng các thông tin; khảo sát thực tế tại Vườn Quốc gia Xuân Thủy theo yêu cầu của Ban Thư ký ASEAN. Các bên liên quan sẽ trao đổi, thảo luận và thống nhất các nội dung để báo cáo Ban Thư ký ASEAN xem xét, thông qua và công nhận hồ sơ Vườn di sản ASEAN cho Vườn Quốc gia Xuân Thuỷ của Nam Định.