Cà Mau: Nhiều cách làm hay bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản, phát triển kinh tế biển

Nhiều chính sách hỗ trợ ngư dân

Để hoạt động khai thác thủy sản theo hướng bền vững, bảo vệ môi trường, thời gian qua, ngành chức năng tỉnh Cà Mau đã hỗ trợ ngư dân đánh bắt xa bờ với phương tiện có công suất lớn; nghiêm cấm tuyệt đối việc khai thác nguồn lợi thủy sản gần bờ theo hướng tận diệt; chủ tàu và thuyền trưởng thực hiện cam kết xả thải trên biển theo đúng quy định.  

Để khuyến khích người dân từ bỏ việc sử dụng xung điện khi khai thác thủy sản, lực lượng Công an trong tỉnh Cà Mau đã có nhiều mô hình hay, sáng tạo, hiệu quả, điển hình như: mô hình “Không dùng xung điện khai thác thuỷ sản trái phép” của Công an xã Tân Lộc, huyện Thới Bình. Theo mô hình này, người dân khi đến giao nộp dụng cụ xung điện tại Công an xã, sẽ được hỗ trợ gạo, mì và các nhu yếu phẩm cần thiết. Đến nay, trên 60 bộ dụng cụ xung điện đã được người dân mang đến Công an xã Tân Lộc tự nguyện giao nộp, góp phần thực hiện tốt công tác phòng ngừa, đấu tranh chống khai thác hủy diệt, tận diệt nguồn lợi thủy sản, bảo vệ môi trường.

Tại huyện Trần Văn Thời, chính quyền địa phương đã triển khai nhiều chính sách hỗ trợ ngư dân như cấp vốn vay ưu đãi, cung cấp các trang thiết bị đánh bắt hiện đại và thành lập các tổ hợp tác nghề cá giúp ngư dân yên tâm bám biển. Năm 2024, sản lượng khai thác và nuôi trồng của huyện đạt gần 162 ngàn tấn, vượt kế hoạch đề ra.  

Trong năm 2024, huyện đã xử lý 37 trường hợp vi phạm khai thác IUU, tịch thu 25 dụng cụ khai thác trái phép và đình chỉ hoạt động của 10 tàu cá vi phạm nhiều lần. Năm qua huyện còn tổ chức hơn 2,5 triệu con giống thủy sản nhằm tái tạo và bảo vệ hệ sinh thái biển. Song song đó, địa phương này cũng khuyến khích ngư dân tham gia vào các mô hình khai thác có trách nhiệm như: đánh bắt theo mùa vụ, hạn chế khai thác trong mùa sinh sản, giúp bảo vệ nguồn lợi và nâng cao giá trị kinh tế cho từng chuyến biển.

Ông Nguyễn Thế Châu, Chủ tịch UBND huyện Trần Văn Thời cho biết, huyện đã huy động các nguồn lực đầu tư cơ sở hạ tầng phục vụ kinh tế biển như các cảng cá, khu neo đậu tránh trú bão, cấp ủy chính quyền địa phương cũng hỗ trợ người dân xây dựng chuỗi liên kết sản xuất cũng như xây dựng đội hậu cần nghề cá để khuyến khích, động viên người dân bám biển, khai thác dài ngày trên biển, góp phần bảo vệ vững chắc chủ quyền biển đảo.

Chuyển đổi nghề, tạo sinh kế cho ngư dân

Cà Mau đặt mục tiêu xây dựng nền kinh tế thủy sản phát triển bền vững, hài hòa giữa khai thác và bảo tồn. Tỉnh sẽ triển khai quy hoạch bảo vệ và khai thác nguồn lợi thủy sản thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 đảm bảo phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương.

Đại diện Sở Nông nghiệp và Môi trường Cà Mau cho hay, Cà Mau tiếp tục triển khai thực hiện các nhiệm vụ, dự án ưu tiên thuộc Chương trình bảo vệ và phát triển nguồn lợi thuỷ sản đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 trên địa bàn tỉnh Cà Mau; Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2023, tầm nhìn đến năm 2045 trên địa bàn tỉnh Cà Mau; Kế hoạch phát triển nuôi hải sản trên biển và ven biển tỉnh Cà Mau giai đoạn 2023-2025 và định hướng đến năm 2030; Chiến lược khai thác, sử dụng bền vững tài nguyên, bảo vệ môi trường biển và hải đảo đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 trên địa bàn tỉnh Cà Mau.

Tỉnh tiếp tục phối hợp với các đơn vị thuộc Bộ Nông nghiệp và Môi trường xây dựng, trình cấp có thẩm quyền ban hành các chính sách: đồng quản lý trong bảo vệ nguồn lợi thủy sản; hỗ trợ chuyển đổi nghề khai thác thủy sản ảnh hưởng lớn đến nguồn lợi thủy sản, môi trường, hệ sinh thái sang các nghề khai thác hải sản thân thiện với môi trường hoặc chuyển ra ngoài lĩnh vực khai thác. 

Cùng với đó, nghiên cứu xây dựng và hình thành các khu bảo vệ nguồn lợi thủy sản của tỉnh gắn với việc giao quyền quản lý cho các cộng đồng ngư dân để tổ chức khai thác bền vững, phát triển các mô hình nghề cá giải trí, du lịch cộng đồng trên cơ sở nguồn lợi, hệ sinh thái biển đã được bảo tồn; triển khai nhân rộng mô hình thả rạn nhân tạo nhằm phục hồi, bảo tồn nguồn lợi thủy sản trên vùng biển.

Đến nay, Cà Mau đã thả được 900 khối rạn nhân tạo hình lập phương bằng bê tông cốt thép trên khu vực vùng biển Tây tỉnh Cà Mau. Trên cơ sở khu vực thả rạn nhân tạo đã được hình thành, đã thành lập được 01 tổ đồng quản lý bảo vệ và khai thác khu vực thả rạn nhân tạo gồm có 15 thành viên tham gia với 33 tàu cá (chủ yếu là cộng đồng ngư dân) trên địa bàn các xã Khánh Bình Tây, Khánh Bình Tây Bắc để canh giữ, quản lý khu vực thả rạn nhân tạo.