
Chiều 26/5, Bộ Tài chính đã tổ chức hội nghị lấy ý kiến về các văn bản quy phạm pháp luật nhằm thực hiện chủ trương của Đảng, Nhà nước về đẩy mạnh phân cấp, phân quyền và sắp xếp tổ chức chính quyền 2 cấp trong lĩnh vực tài chính.

Ông Hoàng Thái Sơn, Vụ trưởng Vụ Pháp chế cho biết, hội nghị sẽ lấy ý kiến đối với 5 nghị định và 7 thông tư liên quan đến các vấn đề phân định thẩm quyền chính quyền địa phương 2 cấp trong lĩnh vực tài chính; quản lý tài sản công; thuế, phí, lệ phí; kế toán và kiểm toán; dự trữ nhà nước; thống kê nhà nước; đầu tư công; kho bạc nhà nước; chức danh chuyên ngành kế toán, thuế, hải quan, dự trữ, thống kê.
Góp ý cho dự thảo, đại diện Sở Tài chính Hà Nội cho biết khối lượng công việc tới đây chuẩn bị cho mô hình chính quyền hai cấp là rất lớn. Riêng về đầu tư, đấu thầu, dự kiến các đơn vị cấp huyện ở Hà Nội có 23.000 dự án cần được rà soát để báo cáo, có phương án triển khai phù hợp khi mô hình mới đi vào hoạt động từ 1/7/2025. Trong đó, theo đại diện Sở Tài chính Hà Nội, việc tách các gói thầu trên địa bàn quận cho các xã theo địa giới mới thì rất khó khăn, khi mà các gói thầu này đã được triển khai.
Thành phố đề xuất bổ sung cơ chế linh hoạt, cho phép UBND tỉnh quyết định việc giao nhiệm vụ cho cấp xã, tùy theo năng lực từng nơi.
Đại diện thành phố Hải Phòng cũng nêu băn khoăn về việc thực hiện các dự án đấu thầu khi sắp xếp xã, có dự án nằm trên địa bàn từ 2 xã trở lên. Vậy nên có hướng dẫn là giao cho cấp tỉnh quyết định hay giao cho một xã chủ trì. Tại Hải Phòng, hiện chủ yếu các dự án đấu thầu sử dụng đất giao cho cấp huyện, nay nếu giao cho cấp xã thì sẽ khó khăn, nhất là các dự án nằm ở nhiều xã…
Về nội dung này, có ý kiến đề nghị dự thảo quy định cụ thể nhiệm vụ nào giao về cấp tỉnh, nhiệm vụ nào giao về cấp xã. Ngoài ra, các địa phương nêu một số ý kiến về công tác quy hoạch, sắp xếp tài sản dôi dư… khi thực hiện mô hình hai cấp.
Trả lời về vấn đề phân cấp, Bộ trưởng Bộ Tài chính nhấn mạnh rằng mỗi địa phương có đặc thù và điều kiện riêng, do đó cần thực hiện phân cấp một cách linh hoạt, phù hợp thực tiễn.
Theo ông, nguyên tắc cốt lõi là phân cấp triệt để xuống địa phương, theo tinh thần “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”.
Vì vậy, dự thảo sẽ được thiết kế theo hướng mở, trao quyền chủ động cho địa phương trong việc xác định nội dung phân cấp: nội dung nào giao về tỉnh, nội dung nào giao cho xã. Trường hợp cấp xã không đủ năng lực thực hiện, thì sẽ giao về cấp tỉnh - nơi có điều kiện phù hợp hơn.
Liên quan đến mô hình tổ chức các cơ quan như thuế, kho bạc, hải quan…, Bộ trưởng cho biết sẽ có sự điều chỉnh kịp thời để bảo đảm phù hợp với mô hình bộ máy và địa giới hành chính mới.
Về vấn đề quy hoạch, Bộ trưởng cho biết việc địa phương băn khoăn đã được tháo gỡ tại dự thảo Luật Quy hoạch sửa đổi đang trình Quốc hội thông qua. Theo đó, các địa phương tới đây sắp xếp vẫn được thực hiện theo các quy hoạch như bình thường.
Quy định cũ là phải có quy hoạch chung, quy hoạch phân khu thì mới thực hiện được quy hoạch chi tiết. Tuy nhiên, tại luật mới, các loại quy hoạch được lập song song; quy hoạch chi tiết có thể duyệt trước, sau đó cập nhật vào quy hoạch chung và quy hoạch tỉnh. Cho nên Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho rằng các địa phương cứ yên tâm triển khai.
