Bill-at-Foxconn-NIGHTLINE.jpg

Phóng viên Bill Weir và một nữ công nhân tại nhà máy Foxconn. Ảnh: ABCNews

>>Apple điều tra Foxconn

>>Apple "khổ" vì nơi sản xuất iPhone đối xử với công nhân tàn tệ

>>Chuyện dài kỳ về đế chế Foxconn (phần I)

Phóng viên Bill Weir của chương trình tin tức buổi tối ABC Nightline (thuộc ABCNews) đã ghé thăm các nhà máy Foxconn tại Thâm Quyến và Thành Đô (Trung Quốc) theo đề nghị đặc biệt của Apple.

Sau vài ngày tại đây, Weir đã “nghĩ khác về các sản phẩm của Apple”. Anh hi vọng “tìm thấy những câu chuyện thực sự rùng rợn” tuy nhiên không được như ý muốn vì “những gì có thể chấp nhận được tại dây chuyền lắp ráp Trung Quốc lại phá vỡ mọi tiêu chuẩn của người Mỹ”.

Chưa công nhân Foxconn nào được nhìn thấy sản phẩm hoàn thiện 

Việc Apple đột ngột thay đổi chiến lược từ khép kín sang cởi mở - ít nhất về vấn đề lao động – có thể xem là hệ quả từ làn sóng phản đối mạnh mẽ từ công chúng, dẫn tới quyết định mời Hiệp hội Lao động bình đẳng (FLA) kiểm tra điều kiện làm việc tại Foxconn.

ABCNews được “đặc cách” tiếp cận Foxconn rất có thể vì đơn vị sở hữu ABCNews – Disney – có mối quan hệ chặt chẽ với Apple (Steve Jobs là cổ đông lớn của Disney).

Các hình ảnh nổi bật tại Foxconn là nhan nhản các tấm lưới ngăn chặn hành vi nhảy lầu tự tử, bao quanh tất cả kí túc xá và nhà máy. Không chỉ có các mạng ngăn chặn tự tử, một trung tâm tư vấn cũng được Foxconn mở ra sau một loạt vụ tự tử tại đây hồi năm 2010.

Một phần áp lực của công nhân có liên quan tới loại hình công việc ở Foxconn. Theo Weir, quá nhiều công nhân làm việc thủ công. “Các dây chuyền nối dài vô tận. Chúng không bao giờ ngừng lại.” Phần lớn công nhân chưa bao giờ được nhìn thấy sản phẩm hoàn thiện, dù đã lắp ráp linh kiện hàng nghìn lần. Một nữ công nhân như thế “mắt sáng lên” khi được “lướt tay trên album ảnh gia đình” của Weir trên iPad. Mong muốn đơn giản của những lao động này chỉ là người mua sử dụng sản phẩm cẩn thận vì họ đã bỏ nhiều công sức để làm ra chúng.

Giữ chân công nhân: Hành động chưa có tiền lệ tại Foxconn

Không thể phủ nhận, hoạt động của Foxconn đã làm thành phố thay đổi trên diện rộng. Nếu như 7 năm trước, khi Weir lần đầu thực hiện loạt chương trình về Trung Quốc, “xem tivi ở Hồng Kông chỉ là tiểu thuyết” thì nay, tất cả đều là con nghiện của truyền thông. “Mọi người đều để tóc Justin Beiber, họ hiểu trào lưu và điều gì đang diễn ra trên thế giới.” Họ cũng hiểu rõ những gì bên trong tường nhà máy và thậm chí ranh giới của Foxconn.

Không công nhân nào ngần ngại khiếu nại về thức ăn hay ký túc xá hay việc làm thêm giờ với Weir và cộng sự. Gần như mọi người đều than phiền về mức lương thấp.

Điểm cuối cùng rất đáng chú ý vì Foxconn đang làm điều chưa có tiền lệ: giữ chân công nhân. Các nhà máy hiểu rằng họ cần duy trì lòng trung thành và đối xử với lao động đủ tốt để họ không kiếm tìm cơ hội ở nơi khác. Gần đây, Foxconn cho biết sẽ tăng thêm 0,78 USD/giờ làm từ mức 1,78 USD/giờ làm trước đây. Ngoài ra, Foxconn cũng sử dụng những robot to bằng cả chiếc xe buýt để vận chuyển các tấm kính iPad khổng lồ. Tuy nhiên, đó chỉ là ngoại lệ, không phải điều thường thấy ở nhà máy.

Dù vậy, những điều kể trên không phải là toàn bộ câu chuyện. Chi tiết về quá trình chuyển đổi cũng như bức tranh chân thực về Foxconn được đưa vào phiên bản đặc biệt có tên: “iFactory: Bên trong Apple” phát sóng trên truyền hình.

Theo Mashable, ABCNews